تثلیث: تفاوت میان نسخه‌ها
جز ۱ نسخه واردشده |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{واژه}} | |||
= تثلیث = | = تثلیث = | ||
'''تثلیث''' دکترین بنیادین الاهیات مسیحی است که [[خدا]] را به‌عنوان یک ذات الهی در سه | '''تثلیث''' دکترین بنیادین الاهیات مسیحی است که [[خداوند|خدا]] را به‌عنوان یک ذات الهی در سه شخص متمایز اما هم‌ذات معرفی میکند: [[پدر]]، [[پسر خدا|پسر]] ([[عیسی]] [[مسیح]])، و [[روح‌القدس|روح القدس]].<ref name="NiceneCreed">[[اعتقادنامه نیقیه]]، مصوب شورای نیقیه، ۳۲۵ میلادی.</ref><ref name="CalvinInst">ژان کالون، مؤسسات دین مسیحی، کتاب اول، فصل ۱۳.</ref> این آموزه بیانگر وحدت کامل ذات الهی و تمایز اقانیم است که هر یک به‌طور کامل [[خداوند|خدا]] هستند، اما تنها یک [[خداوند|خدا]] وجود دارد.<ref name="Westminster">اعتراف‌نامه وست‌مینستر، فصل دوم، بند ۳، ۱۶۴۶.</ref><ref>[[انجیل به قلم متی فصل 28|انجیل به قلم متی فصل ۲۸ آیه ۱۹]]</ref> تثلیث رمز و راز مرکزی [[ایمان]] مسیحی است که [[فیض]] [[خداوند]] و [[نجات]] [[ایمانداران]] را ممکن می‌سازد.<ref name="Westminster" /><ref>[[رساله دوم به قرنتیان فصل 13|رساله دوم به قرنتیان فصل ۱۳ آیه ۱۴]]</ref> دانشنامه کتاب مقدس سعی بر آن میکند که مفهوم تثلیث و آیات [[کتاب مقدس]] را که به حضور [[پدر]]، [[پسر خدا |پسر]]، و [[روح‌القدس|روح القدس]] در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]] و [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]] اشاره دارند، به‌طور جامع و جداگانه بررسی کند. | ||
== مفهوم تثلیث == | == مفهوم تثلیث == | ||
تثلیث در الاهیات مسیحی به معنای یک خدا در سه اقنوم است: [[پدر]] به‌عنوان خالق و سرچشمه، [[پسر خدا |پسر]] به‌عنوان | تثلیث در الاهیات مسیحی به معنای یک [[خداوند|خدا]] در سه اقنوم است: [[پدر]] به‌عنوان خالق و سرچشمه، [[پسر خدا |پسر]] به‌عنوان کلام مجسم و ناجی، و [[روح‌القدس|روح القدس]] به‌عنوان تسلی‌دهنده و فیض‌دهنده. هر اقنوم دارای ذات الوهیتی یکسان است، اما نقش‌ها و روابط متمایزی دارند. این الاهیات بر یگانگی خدا و تمایز اقانیم تأکید دارد.<ref name="Westminster" /><ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 10|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۰ آیه ۳۰]]</ref> تثلیث از طریق مکاشفه در [[کتاب مقدس]] و سنت اولیه [[کلیسا]] آشکار شده است. | ||
== بررسی آیات کتاب مقدس اشاره‌کننده به تثلیث == | == بررسی آیات کتاب مقدس اشاره‌کننده به تثلیث == | ||
کلمه تثلیث در کتاب مقدس نیامده اما الاهیات تثلیث از [[کتاب مقدس]] استخراج شده و آیات متعددی به حضور [[پدر]]، [[پسر خدا |پسر]]، و [[روح القدس]] در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]] و [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]] اشاره دارند. | کلمه تثلیث در [[کتاب مقدس]] نیامده اما الاهیات تثلیث از [[کتاب مقدس]] استخراج شده و آیات متعددی به حضور [[پدر]]، [[پسر خدا |پسر]]، و [[روح‌القدس|روح القدس]] در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]] و [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]] اشاره دارند. | ||
=== پدر در کتاب مقدس === | === پدر در کتاب مقدس === | ||
==== عهد قدیم ==== | ==== عهد قدیم ==== | ||
* '''[[ | * '''[[پیدایش فصل 1|پیدایش فصل ۱ آیه ۱]]''': در ابتدا خدا آسمانها و زمین را آفرید. خدا به‌عنوان [[پدر]]، خالق کل هستی معرفی میشود.<ref>[[پیدایش فصل 1|پیدایش فصل ۱ آیه ۱]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[ تثنیه فصل 32|تثنیه فصل ۳۲ آیه ۶]]''': آیا او [[پدر]] تو نیست که تو را آفرید؟ خدا به‌عنوان پدر [[قوم اسرائیل]] توصیف میشود.<ref>[[تثنیه فصل 32|تثنیه فصل ۳۲ آیه ۶]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[ اشعیا فصل 64|اشعیا فصل ۶۴ آیه ۸]]''': و حال ای یهوه، تو [[پدر]] ما هستی؛ ما گِلیم و تو کوزه‌گر ما. خدا به‌عنوان پدر مهربان و خالق معرفی شده است.<ref>[[اشعیا فصل 64|اشعیا فصل ۶۴ آیه ۸]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[ارمیا فصل 31|ارمیا فصل ۳۱ آیه ۹]]''': من برای [[قوم اسرائیل|اسرائیل]] [[پدر]] هستم. خدا رابطه پدرانه خود با قومش را بیان میکند.<ref>[[ارمیا فصل 31|ارمیا فصل ۳۱ آیه ۹]]</ref> | ||
==== عهد جدید ==== | ==== عهد جدید ==== | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم متی فصل 6|انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۹ تا ۱۳]]''': در دعای پدر ما، [[عیسی]] [[پدر]] را به‌عنوان [[خداوند|خدا]] خطاب میکند.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 6|انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۹ تا ۱۳]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم یوحنا فصل 17|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱]]''': عیسی دعا میکند: ای [[پدر]]، ساعت فرا رسیده است؛ [[پسر خدا |پسرت]] را جلال ده. [[پدر]] به‌عنوان [[خداوند|خدا]] و منبع اقتدار معرفی میشود.<ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 17|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله به رومیان فصل 8|رساله به رومیان فصل ۸ آیه ۱۵]]''': که به آن فریاد می‌کنیم: ای [[پدر]]. این آیه رابطه صمیمی [[ایمانداران]] با [[پدر]] را نشان می‌دهد.<ref>[[رساله به رومیان فصل 8|رساله به رومیان فصل ۸ آیه ۱۵]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله به افسسیان فصل 1|رساله به افسسیان فصل ۱ آیه ۳]]''': متبارک باد [[خداوند|خدا]] و [[پدر |پدر خداوند]] ما [[عیسی]] [[مسیح]]. [[پدر]] به‌عنوان منبع برکت‌های روحانی معرفی میشود.<ref>[[رساله به افسسیان فصل 1|رساله به افسسیان فصل ۱ آیه ۳]]</ref> | ||
=== پسر در کتاب مقدس === | === پسر در کتاب مقدس === | ||
==== عهد قدیم ==== | ==== عهد قدیم ==== | ||
* '''[[ | * '''[[پیدایش فصل 18|پیدایش فصل ۱۸ آیات ۱ تا ۲]]''': [[خداوند]] به‌صورت سه مرد به [[ابراهیم]] ظاهر میشود، که یکی از آنها به‌عنوان فرشته خداوند شناخته شده و در سنت مسیحی به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی [[پسر خدا|پسر]] تفسیر میشود.<ref>[[پیدایش فصل 18|پیدایش فصل ۱۸ آیات ۱ تا ۲]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[خروج فصل 3|خروج فصل ۳ آیات ۲ تا ۶]]''': فرشته [[خداوند]] در بوته آتشین به [[موسی]] ظاهر میشود و خود را [[خداوند|خدا]] معرفی میکند، که در سنت مسیحی به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی [[پسر خدا|پسر]] تفسیر میشود.<ref>[[خروج فصل 3|خروج فصل ۳ آیات ۲ تا ۶]]</ref><ref name="CalvinInst" /> | ||
* '''[[ | * '''[[داوران فصل 6|داوران فصل ۶ آیات ۱۱ تا ۲۳]]''': فرشته [[خداوند]] به جدعون ظاهر میشود و او را برای نجات اسرائیل فرا می‌خواند، و [[جدعون]] او را [[خداوند|خدا]] می‌داند، که به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی [[پسر خدا|پسر]] تفسیر میشود.<ref>[[داوران فصل 6|داوران فصل ۶ آیات ۱۱ تا ۲۳]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[داوران فصل 13|داوران فصل ۱۳ آیات ۲۰ تا ۲۳]]''': فرشته یهوه به مانوخ و همسرش ظاهر میشود و مانوخ می‌گوید: ما [[خداوند|خدا]] را دیده‌ایم، که در سنت مسیحی به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی [[پسر خدا|پسر]] تفسیر میشود.<ref>[[داوران فصل 13|داوران فصل ۱۳ آیات ۲۰ تا ۲۳]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[ امثال سلیمان فصل 30|امثال فصل ۳۰ آیه ۴]]''': نام او چیست و نام پسرش چیست؟ بگو اگر میدانی. این آیه به‌طور ضمنی به [[پسر خدا|پسر]] به‌عنوان موجودی الهی اشاره دارد.<ref>[[ امثال سلیمان فصل 30|امثال سلیمان فصل ۳۰ آیه ۴]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[اشعیا فصل 9|اشعیا فصل ۹ آیات ۶ تا ۷]]''': زیرا که فرزندی برای ما متولد شده، پسری به ما عطا شده است. این آیه به‌عنوان پیش‌گویی مسیحایی درباره [[پسر خدا|پسر]] تفسیر میشود.<ref>[[ اشعیا فصل 9|اشعیا فصل ۹ آیات ۶ تا ۷]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[دانیال فصل 7|دانیال فصل ۷ آیات ۱۳ تا ۱۴]]''': یکی مانند [[پسر انسان]] با ابرهای آسمان آمد. این رؤیا به [[پسر خدا|پسر]] به‌عنوان موجودی الهی اشاره دارد.<ref>[[دانیال فصل 7|دانیال فصل ۷ آیات ۱۳ تا ۱۴]]</ref> | ||
==== عهد جدید ==== | ==== عهد جدید ==== | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم یوحنا فصل 1|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیات ۱ تا ۲]]''': در ابتدا کلام بود و کلام نزد خدا بود و کلام خدا بود. [[پسر خدا|پسر]] به‌عنوان کلام - کلمه خدا معرفی میشود.<ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 1|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیات ۱ تا ۲]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم یوحنا فصل 10|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۰ آیه ۳۰]]''': من و [[پدر]] یکی هستیم. این آیه وحدت ذات [[پسر خدا|پسر]] با [[پدر]] را تأیید میکند.<ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 10|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۰ آیه ۳۰]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله به فیلیپیان فصل 2|رساله به فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱]]''': «او که در صورت [[خداوند|خدا]] بود... خود را فروتن ساخت. این آیه الوهیت و فروتنی [[پسر خدا|پسر]] را نشان می‌دهد.<ref>[[رساله به فیلیپیان فصل 2|فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله به کولسیان فصل 1|کولسیان فصل ۱ آیات ۱۵ تا ۱۷]]''': او صورت خدای نادیده است... همه‌چیز به‌وسیله او آفریده شد. [[پسر خدا|پسر]] به‌عنوان خالق و تصویر [[خداوند|خدا]] معرفی میشود.<ref>[[رساله به کولسیان فصل 1|رساله به کولسیان فصل ۱ آیات ۱۵ تا ۱۷]]</ref> | ||
=== روح‌القدس در کتاب مقدس === | === روح‌القدس در کتاب مقدس === | ||
==== عهد قدیم ==== | ==== عهد قدیم ==== | ||
* '''[[ | * '''[[ پیدایش فصل 1|پیدایش فصل ۱ آیه ۲]]''': «و [[روح‌القدس|روح]] خدا بر روی آب‌ها حرکت می‌کرد. [[روح‌القدس|روح القدس]] در خلقت حضور دارد.<ref>[[پیدایش فصل 1|پیدایش فصل ۱ آیه ۲]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[مزامیر فصل 51|مزامیر فصل ۵۱ آیه ۱۱]]''': [[روح‌القدس|روح قدوس]] خود را از من مگیر. [[داوود]] از حضور [[روح‌القدس]] به‌عنوان منبع تقدس سخن می‌گوید.<ref>[[مزامیر فصل 51|مزامیر فصل ۵۱ آیه ۱۱]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[اشعیا فصل 11|اشعیا فصل ۱۱ آیات ۱ تا ۳]]''': [[روح‌القدس| روح قدوس]] [[خداوند|یهوه]] بر او قرار خواهد گرفت. این آیه به حضور [[روح‌القدس|روح القدس]] بر مسیحا اشاره دارد.<ref>[[ اشعیا فصل 11|اشعیا فصل ۱۱ آیات ۱ تا ۳]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[حزقیال فصل 36|حزقیال فصل ۳۶ آیه ۲۷]]''': و [[روح‌القدس| روح]] خود را در..... خدا وعده حضور [[روح‌القدس|روح القدس]] را می‌دهد.<ref>[[حزقیال فصل 36|حزقیال فصل ۳۶ آیه ۲۷]]</ref> | ||
==== عهد جدید ==== | ==== عهد جدید ==== | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم متی فصل 3|انجیل به قلم متی فصل ۳ آیه ۱۶]]''': [[روح‌القدس|روح خدا]] همچون کبوتری فرود آمد. [[روح‌القدس]] در [[تعمید]] [[عیسی]] حضور دارد.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 3|انجیل به قلم متی فصل ۳ آیه ۱۶]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[اعمال فصل 2|اعمال فصل ۲ آیات ۱ تا ۴]]''': همه از [[روح‌القدس|روح القدس]] پر شدند. این آیه نزول [[روح‌القدس|روح القدس]] در [[پنطیکاست]] را شرح می‌دهد.<ref>[[اعمال فصل 2|اعمال فصل ۲ آیات ۱ تا ۴]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم یوحنا فصل 14|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷]]''': «[[پدر]] تسلی‌دهنده دیگری به شما عطا خواهد کرد، یعنی [[روح راستی]] » این آیه نقش [[روح‌القدس|روح القدس]] را به‌عنوان تسلی‌دهنده نشان می‌دهد.<ref>[[ انجیل به قلم یوحنا فصل 14|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله اول به قرنتیان فصل 2|[رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰<nowiki>]]</nowiki>]]''': روح عمق‌های خدا را جستجو میکند. این آیه الوهیت و علم مطلق [[روح‌القدس]] را تأیید میکند.<ref>[[رساله اول به قرنتیان فصل 2 |رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰]]</ref> | ||
=== آیات مشترک تثلیث === | === آیات مشترک تثلیث === | ||
آیات زیر به‌طور صریح یا نزدیک به صراحت به حضور همزمان [[پدر]]، [[پسر خدا |پسر]]، و [[ | آیات زیر به‌طور صریح یا نزدیک به صراحت به حضور همزمان [[پدر]]، [[پسر خدا |پسر]]، و [[روح‌القدس]] اشاره دارند: | ||
* '''[[ | * '''[[اشعیا فصل 48|اشعیا فصل ۴۸ آیه ۱۶]]''': «اکنون خداوندگار یهوه مرا و روح خود را فرستاده است .. این آیه به [[پدر]]، [[روح‌القدس]]، و فرستاده‌شده ([[پسر خدا |پسر]]) اشاره دارد.<ref>[[اشعیا فصل 48|اشعیا فصل ۴۸ آیه ۱۶]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[مزامیر فصل 33|مزامیر فصل ۳۳ آیه ۶]]''': به کلام خداوند آسمانها ساخته شد،و همۀ لشکر آنها، به دَمِ دهان او . این آیه به [[پدر]]، [[پسر خدا |پسر]] (کلام)، و [[روح‌القدس]] اشاره دارد.<ref>[[مزامیر فصل 33|مزامیر فصل ۳۳ آیه ۶]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم متی فصل 3|انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷]]''': در [[تعمید]] [[عیسی]]، [[پسر خدا |پسر]] [[تعمید]] می‌گیرد، [[روح‌القدس]] به‌صورت کبوتر نازل میشود، و [[پدر]] از آسمان سخن می‌گوید.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 3|انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[انجیل به قلم متی فصل 28|انجیل به قلم متی فصل ۲۸ آیه ۱۹]]''': به نام [[پدر]] و [[پسر خدا |پسر]] و [[روح‌القدس]] تعمید دهید. این آیه صراحتاً هر سه اقنوم را ذکر میکند.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 28|انجیل به قلم متی فصل ۲۸ آیه ۱۹]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله دوم به قرنتیان فصل 13|رساله دوم به قرنتیان فصل ۱۳ آیه ۱۴]]''': فیض خداوند ما [[عیسی]] [[مسیح]] و محبت خدا و رفاقت [[روح‌القدس]] با همگی شما باد. این آیه هر سه اقنوم را در برکت ذکر میکند.<ref>[[رساله دوم به قرنتیان فصل 13|رساله دوم به قرنتیان فصل ۱۳ آیه ۱۴]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله به افسسیان فصل 1|رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴]]''': نقش‌های [[پدر]] (برگزیننده)، [[پسر خدا |پسر]] (فدیه‌دهنده)، و [[روح‌القدس]] (مهر نجات) در [[نجات]] شرح داده شده‌اند.<ref>[[رساله به افسسیان فصل 1|رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴]]</ref> | ||
* '''[[ | * '''[[رساله اول یوحنا فصل 5|رساله اول یوحنا فصل ۵ آیه ۷]]''': سه شهادت‌دهنده در آسمان است.<ref>[[رساله اول یوحنا فصل 5|رساله اول یوحنا فصل ۵ آیه ۷]]</ref> | ||
=== صحیح بودن تثلیث از منظر کتاب مقدس === | === صحیح بودن تثلیث از منظر کتاب مقدس === | ||
صحت دکترین تثلیث در [[کتاب مقدس]] از طریق ترکیبی از آیات تأیید میشود: | صحت دکترین تثلیث در [[کتاب مقدس]] از طریق ترکیبی از آیات تأیید میشود: | ||
*یگانگی خدا: | *یگانگی خدا: | ||
**[[ | **[[تثنیه فصل 6|تثنیه فصل ۶ آیه ۴]] این آیه یگانگی ذات الهی را تأیید میکند.<ref>[[تثنیه فصل 6|تثنیه فصل ۶ آیه ۴]]</ref><ref name="Westminster" /> | ||
*الوهیت هر اقنوم: | *الوهیت هر اقنوم: | ||
** [[پدر]] در [[ | ** [[پدر]] در [[پیدایش فصل 1|پیدایش فصل ۱ آیه ۱]] و [[ انجیل به قلم یوحنا فصل 17|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱]] به‌عنوان خدا شناخته میشود.<ref>[[پیدایش فصل 1|پیدایش فصل ۱ آیه ۱]]</ref><ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 17|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱]]</ref><ref name="NiceneCreed" /> | ||
** [[پسر خدا|پسر]] در [[ | ** [[پسر خدا|پسر]] در [[انجیل به قلم یوحنا فصل 1|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیه ۱]] و [[رساله به فیلیپیان فصل 2|رساله به فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱]] به‌عنوان خدا معرفی شده است.<ref>[[رساله به فیلیپیان فصل 2|رساله به فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱]]</ref><ref name="CalvinInst" /> | ||
**[[ | **[[روح‌القدس]] در [[اعمال فصل 5|اعمال فصل ۵ آیات ۳ تا ۴]] و [[رساله اول به قرنتیان فصل 2|رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰]] به عنوان خدا شناخته شده میشود.<ref>[[رساله اول به قرنتیان فصل 2|رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰]]</ref><ref name="NiceneCreed" /> | ||
*تمایز اقانیم: | *تمایز اقانیم: | ||
**آیات [[ | **آیات [[انجیل به قلم متی فصل 3|انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷]] و [[انجیل به قلم یوحنا فصل 14|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷]] تمایز بین [[پدر]]، [[پسر خدا|پسر]]، و [[روح‌القدس]] را نشان می‌دهند.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 3|انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷]]</ref><ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 14|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷]]</ref><ref name="Westminster" /> | ||
4. همکاری اقانیم: | 4. همکاری اقانیم: | ||
*[[ | *[[رساله به افسسیان فصل 1|رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴]] نقش‌های متمایز هر اقنوم را در [[نجات]] [[ایمانداران]] نشان می‌دهد.<ref>[[رساله به افسسیان فصل 1|رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴]]</ref><ref name="CalvinInst" /> | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[[ | [[رده: واژه کتاب مقدس]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۵۲
برای بهبود صفحه، در قسمت بحث پیشنهادات خود را با منبع معتبر مطرح کنید تا بررسی و اعمال شود
تثلیث
تثلیث دکترین بنیادین الاهیات مسیحی است که خدا را به‌عنوان یک ذات الهی در سه شخص متمایز اما هم‌ذات معرفی میکند: پدر، پسر (عیسی مسیح)، و روح القدس.[۱][۲] این آموزه بیانگر وحدت کامل ذات الهی و تمایز اقانیم است که هر یک به‌طور کامل خدا هستند، اما تنها یک خدا وجود دارد.[۳][۴] تثلیث رمز و راز مرکزی ایمان مسیحی است که فیض خداوند و نجات ایمانداران را ممکن می‌سازد.[۳][۵] دانشنامه کتاب مقدس سعی بر آن میکند که مفهوم تثلیث و آیات کتاب مقدس را که به حضور پدر، پسر، و روح القدس در عهد قدیم و عهد جدید اشاره دارند، به‌طور جامع و جداگانه بررسی کند.
مفهوم تثلیث
تثلیث در الاهیات مسیحی به معنای یک خدا در سه اقنوم است: پدر به‌عنوان خالق و سرچشمه، پسر به‌عنوان کلام مجسم و ناجی، و روح القدس به‌عنوان تسلی‌دهنده و فیض‌دهنده. هر اقنوم دارای ذات الوهیتی یکسان است، اما نقش‌ها و روابط متمایزی دارند. این الاهیات بر یگانگی خدا و تمایز اقانیم تأکید دارد.[۳][۶] تثلیث از طریق مکاشفه در کتاب مقدس و سنت اولیه کلیسا آشکار شده است.
بررسی آیات کتاب مقدس اشاره‌کننده به تثلیث
کلمه تثلیث در کتاب مقدس نیامده اما الاهیات تثلیث از کتاب مقدس استخراج شده و آیات متعددی به حضور پدر، پسر، و روح القدس در عهد قدیم و عهد جدید اشاره دارند.
پدر در کتاب مقدس
عهد قدیم
- پیدایش فصل ۱ آیه ۱: در ابتدا خدا آسمانها و زمین را آفرید. خدا به‌عنوان پدر، خالق کل هستی معرفی میشود.[۷]
- تثنیه فصل ۳۲ آیه ۶: آیا او پدر تو نیست که تو را آفرید؟ خدا به‌عنوان پدر قوم اسرائیل توصیف میشود.[۸]
- اشعیا فصل ۶۴ آیه ۸: و حال ای یهوه، تو پدر ما هستی؛ ما گِلیم و تو کوزه‌گر ما. خدا به‌عنوان پدر مهربان و خالق معرفی شده است.[۹]
- ارمیا فصل ۳۱ آیه ۹: من برای اسرائیل پدر هستم. خدا رابطه پدرانه خود با قومش را بیان میکند.[۱۰]
عهد جدید
- انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۹ تا ۱۳: در دعای پدر ما، عیسی پدر را به‌عنوان خدا خطاب میکند.[۱۱]
- انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱: عیسی دعا میکند: ای پدر، ساعت فرا رسیده است؛ پسرت را جلال ده. پدر به‌عنوان خدا و منبع اقتدار معرفی میشود.[۱۲]
- رساله به رومیان فصل ۸ آیه ۱۵: که به آن فریاد می‌کنیم: ای پدر. این آیه رابطه صمیمی ایمانداران با پدر را نشان می‌دهد.[۱۳]
- رساله به افسسیان فصل ۱ آیه ۳: متبارک باد خدا و پدر خداوند ما عیسی مسیح. پدر به‌عنوان منبع برکت‌های روحانی معرفی میشود.[۱۴]
پسر در کتاب مقدس
عهد قدیم
- پیدایش فصل ۱۸ آیات ۱ تا ۲: خداوند به‌صورت سه مرد به ابراهیم ظاهر میشود، که یکی از آنها به‌عنوان فرشته خداوند شناخته شده و در سنت مسیحی به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی پسر تفسیر میشود.[۱۵]
- خروج فصل ۳ آیات ۲ تا ۶: فرشته خداوند در بوته آتشین به موسی ظاهر میشود و خود را خدا معرفی میکند، که در سنت مسیحی به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی پسر تفسیر میشود.[۱۶][۲]
- داوران فصل ۶ آیات ۱۱ تا ۲۳: فرشته خداوند به جدعون ظاهر میشود و او را برای نجات اسرائیل فرا می‌خواند، و جدعون او را خدا می‌داند، که به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی پسر تفسیر میشود.[۱۷]
- داوران فصل ۱۳ آیات ۲۰ تا ۲۳: فرشته یهوه به مانوخ و همسرش ظاهر میشود و مانوخ می‌گوید: ما خدا را دیده‌ایم، که در سنت مسیحی به‌عنوان تجلی پیش‌تجسدی پسر تفسیر میشود.[۱۸]
- امثال فصل ۳۰ آیه ۴: نام او چیست و نام پسرش چیست؟ بگو اگر میدانی. این آیه به‌طور ضمنی به پسر به‌عنوان موجودی الهی اشاره دارد.[۱۹]
- اشعیا فصل ۹ آیات ۶ تا ۷: زیرا که فرزندی برای ما متولد شده، پسری به ما عطا شده است. این آیه به‌عنوان پیش‌گویی مسیحایی درباره پسر تفسیر میشود.[۲۰]
- دانیال فصل ۷ آیات ۱۳ تا ۱۴: یکی مانند پسر انسان با ابرهای آسمان آمد. این رؤیا به پسر به‌عنوان موجودی الهی اشاره دارد.[۲۱]
عهد جدید
- انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیات ۱ تا ۲: در ابتدا کلام بود و کلام نزد خدا بود و کلام خدا بود. پسر به‌عنوان کلام - کلمه خدا معرفی میشود.[۲۲]
- انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۰ آیه ۳۰: من و پدر یکی هستیم. این آیه وحدت ذات پسر با پدر را تأیید میکند.[۲۳]
- رساله به فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱: «او که در صورت خدا بود... خود را فروتن ساخت. این آیه الوهیت و فروتنی پسر را نشان می‌دهد.[۲۴]
- کولسیان فصل ۱ آیات ۱۵ تا ۱۷: او صورت خدای نادیده است... همه‌چیز به‌وسیله او آفریده شد. پسر به‌عنوان خالق و تصویر خدا معرفی میشود.[۲۵]
روح‌القدس در کتاب مقدس
عهد قدیم
- پیدایش فصل ۱ آیه ۲: «و روح خدا بر روی آب‌ها حرکت می‌کرد. روح القدس در خلقت حضور دارد.[۲۶]
- مزامیر فصل ۵۱ آیه ۱۱: روح قدوس خود را از من مگیر. داوود از حضور روح‌القدس به‌عنوان منبع تقدس سخن می‌گوید.[۲۷]
- اشعیا فصل ۱۱ آیات ۱ تا ۳: روح قدوس یهوه بر او قرار خواهد گرفت. این آیه به حضور روح القدس بر مسیحا اشاره دارد.[۲۸]
- حزقیال فصل ۳۶ آیه ۲۷: و روح خود را در..... خدا وعده حضور روح القدس را می‌دهد.[۲۹]
عهد جدید
- انجیل به قلم متی فصل ۳ آیه ۱۶: روح خدا همچون کبوتری فرود آمد. روح‌القدس در تعمید عیسی حضور دارد.[۳۰]
- اعمال فصل ۲ آیات ۱ تا ۴: همه از روح القدس پر شدند. این آیه نزول روح القدس در پنطیکاست را شرح می‌دهد.[۳۱]
- انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷: «پدر تسلی‌دهنده دیگری به شما عطا خواهد کرد، یعنی روح راستی » این آیه نقش روح القدس را به‌عنوان تسلی‌دهنده نشان می‌دهد.[۳۲]
- [رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰]]: روح عمق‌های خدا را جستجو میکند. این آیه الوهیت و علم مطلق روح‌القدس را تأیید میکند.[۳۳]
آیات مشترک تثلیث
آیات زیر به‌طور صریح یا نزدیک به صراحت به حضور همزمان پدر، پسر، و روح‌القدس اشاره دارند:
- اشعیا فصل ۴۸ آیه ۱۶: «اکنون خداوندگار یهوه مرا و روح خود را فرستاده است .. این آیه به پدر، روح‌القدس، و فرستاده‌شده (پسر) اشاره دارد.[۳۴]
- مزامیر فصل ۳۳ آیه ۶: به کلام خداوند آسمانها ساخته شد،و همۀ لشکر آنها، به دَمِ دهان او . این آیه به پدر، پسر (کلام)، و روح‌القدس اشاره دارد.[۳۵]
- انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷: در تعمید عیسی، پسر تعمید می‌گیرد، روح‌القدس به‌صورت کبوتر نازل میشود، و پدر از آسمان سخن می‌گوید.[۳۶]
- انجیل به قلم متی فصل ۲۸ آیه ۱۹: به نام پدر و پسر و روح‌القدس تعمید دهید. این آیه صراحتاً هر سه اقنوم را ذکر میکند.[۳۷]
- رساله دوم به قرنتیان فصل ۱۳ آیه ۱۴: فیض خداوند ما عیسی مسیح و محبت خدا و رفاقت روح‌القدس با همگی شما باد. این آیه هر سه اقنوم را در برکت ذکر میکند.[۳۸]
- رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴: نقش‌های پدر (برگزیننده)، پسر (فدیه‌دهنده)، و روح‌القدس (مهر نجات) در نجات شرح داده شده‌اند.[۳۹]
- رساله اول یوحنا فصل ۵ آیه ۷: سه شهادت‌دهنده در آسمان است.[۴۰]
صحیح بودن تثلیث از منظر کتاب مقدس
صحت دکترین تثلیث در کتاب مقدس از طریق ترکیبی از آیات تأیید میشود:
- یگانگی خدا:
- تثنیه فصل ۶ آیه ۴ این آیه یگانگی ذات الهی را تأیید میکند.[۴۱][۳]
- الوهیت هر اقنوم:
- پدر در پیدایش فصل ۱ آیه ۱ و انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱ به‌عنوان خدا شناخته میشود.[۴۲][۴۳][۱]
- پسر در انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیه ۱ و رساله به فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱ به‌عنوان خدا معرفی شده است.[۴۴][۲]
- روح‌القدس در اعمال فصل ۵ آیات ۳ تا ۴ و رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰ به عنوان خدا شناخته شده میشود.[۴۵][۱]
- تمایز اقانیم:
- آیات انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷ و انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷ تمایز بین پدر، پسر، و روح‌القدس را نشان می‌دهند.[۴۶][۴۷][۳]
4. همکاری اقانیم:
- رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴ نقش‌های متمایز هر اقنوم را در نجات ایمانداران نشان می‌دهد.[۴۸][۲]
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ اعتقادنامه نیقیه، مصوب شورای نیقیه، ۳۲۵ میلادی.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ژان کالون، مؤسسات دین مسیحی، کتاب اول، فصل ۱۳.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ ۳٫۳ ۳٫۴ اعتراف‌نامه وست‌مینستر، فصل دوم، بند ۳، ۱۶۴۶.
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۲۸ آیه ۱۹
- ↑ رساله دوم به قرنتیان فصل ۱۳ آیه ۱۴
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۰ آیه ۳۰
- ↑ پیدایش فصل ۱ آیه ۱
- ↑ تثنیه فصل ۳۲ آیه ۶
- ↑ اشعیا فصل ۶۴ آیه ۸
- ↑ ارمیا فصل ۳۱ آیه ۹
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۹ تا ۱۳
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱
- ↑ رساله به رومیان فصل ۸ آیه ۱۵
- ↑ رساله به افسسیان فصل ۱ آیه ۳
- ↑ پیدایش فصل ۱۸ آیات ۱ تا ۲
- ↑ خروج فصل ۳ آیات ۲ تا ۶
- ↑ داوران فصل ۶ آیات ۱۱ تا ۲۳
- ↑ داوران فصل ۱۳ آیات ۲۰ تا ۲۳
- ↑ امثال سلیمان فصل ۳۰ آیه ۴
- ↑ اشعیا فصل ۹ آیات ۶ تا ۷
- ↑ دانیال فصل ۷ آیات ۱۳ تا ۱۴
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیات ۱ تا ۲
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۰ آیه ۳۰
- ↑ فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱
- ↑ رساله به کولسیان فصل ۱ آیات ۱۵ تا ۱۷
- ↑ پیدایش فصل ۱ آیه ۲
- ↑ مزامیر فصل ۵۱ آیه ۱۱
- ↑ اشعیا فصل ۱۱ آیات ۱ تا ۳
- ↑ حزقیال فصل ۳۶ آیه ۲۷
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۳ آیه ۱۶
- ↑ اعمال فصل ۲ آیات ۱ تا ۴
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷
- ↑ رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰
- ↑ اشعیا فصل ۴۸ آیه ۱۶
- ↑ مزامیر فصل ۳۳ آیه ۶
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۲۸ آیه ۱۹
- ↑ رساله دوم به قرنتیان فصل ۱۳ آیه ۱۴
- ↑ رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴
- ↑ رساله اول یوحنا فصل ۵ آیه ۷
- ↑ تثنیه فصل ۶ آیه ۴
- ↑ پیدایش فصل ۱ آیه ۱
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۷ آیه ۱
- ↑ رساله به فیلیپیان فصل ۲ آیات ۵ تا ۱۱
- ↑ رساله اول به قرنتیان فصل ۲ آیه ۱۰
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۳ آیات ۱۶ تا ۱۷
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱۴ آیات ۱۶ تا ۱۷
- ↑ رساله به افسسیان فصل ۱ آیات ۳ تا ۱۴