یهودیت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۹ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">دوره کتاب مقدس</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۲۰۰۰–۵۸۶ ق.م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۲۰۰۰–۵۸۶ ق.م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
ظهور [[ابراهیم]] بهعنوان نخستین یکتاپرست<ref name="gen17">[[پیدایش فصل 17|پیدایش فصل ۱۷ آیات ۱–۸]]</ref><br> | ظهور [[ابراهیم]] بهعنوان نخستین یکتاپرست<ref name="gen17">[[پیدایش فصل 17|پیدایش فصل ۱۷ آیات ۱–۸]]</ref><br> | ||
[[خروج]] از مصر تحت رهبری [[موسی]] (حدود ۱۳۰۰ ق.م)<ref>[[خروج فصل 12|خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸]]</ref><br> | |||
دریافت [[ده فرمان]] در [[کوه سینا]]<ref>[[خروج فصل 20|خروج فصل ۲۰ آیات ۱–۱۷]]</ref><br> | دریافت [[ده فرمان]] در [[کوه سینا]]<ref>[[خروج فصل 20|خروج فصل ۲۰ آیات ۱–۱۷]]</ref><br> | ||
تأسیس پادشاهی متحد اسرائیل تحت حکومت [[داوود]] و [[سلیمان]]<ref>[[دوم سموئیل فصل 7|دوم سموئیل فصل ۷ آیات ۱۲–۱۶]]</ref><br> | |||
ساخت [[معبد اول اورشلیم]] (حدود ۹۵۷ ق.م)<ref>[[اول پادشاهان فصل 6|اول پادشاهان فصل ۶ آیات ۱–۳۸]]</ref> | ساخت [[معبد|معبد اول اورشلیم]] (حدود ۹۵۷ ق.م)<ref>[[اول پادشاهان فصل 6|اول پادشاهان فصل ۶ آیات ۱–۳۸]]</ref> | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">تبعید بابلی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۵۸۶–۵۳۸ ق.م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۵۸۶–۵۳۸ ق.م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
تخریب [[معبد اول]] توسط [[نبوکدنصر دوم]]<ref>[[دوم پادشاهان فصل 25|دوم پادشاهان فصل ۲۵ آیات ۸–۱۲]]</ref><br> | تخریب [[معبد |معبد اول]] توسط [[نبوکدنصر دوم]]<ref>[[دوم پادشاهان فصل 25|دوم پادشاهان فصل ۲۵ آیات ۸–۱۲]]</ref><br> | ||
تبعید یهودیان به [[بابل]]<ref>[[دوم تواریخ فصل 36|دوم تواریخ فصل ۳۶ آیات ۱۷–۲۰]]</ref><br> | تبعید [[یهودیان]] به [[بابل]]<ref>[[دوم تواریخ فصل 36|دوم تواریخ فصل ۳۶ آیات ۱۷–۲۰]]</ref><br> | ||
شکلگیری هویت دینی در غیاب معبد<ref>[[مزامیر فصل 137|مزامیر فصل ۱۳۷ آیات ۱–۶]]</ref><br> | شکلگیری هویت دینی در غیاب [[معبد]]<ref>[[مزامیر فصل 137|مزامیر فصل ۱۳۷ آیات ۱–۶]]</ref><br> | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">دوره معبد دوم</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۵۳۸ ق.م–۷۰ م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۵۳۸ ق.م–۷۰ م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
بازگشت یهودیان و ساخت [[معبد دوم]]<ref>[[عزرا فصل 1|عزرا فصل ۱ آیات ۱–۴]]</ref><br> | بازگشت [[یهودیان]] و ساخت [[معبد |معبد دوم]]<ref>[[عزرا فصل 1|عزرا فصل ۱ آیات ۱–۴]]</ref><br> | ||
حکومت [[هخامنشیان]]، [[یونانیان]] و [[رومیان]]<br> | حکومت [[هخامنشیان]]، [[یونانیان]] و [[رومیان]]<br> | ||
ظهور مکاتب [[فریسیان]]، [[صدوقیان]] و [[اسنیان]]<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 22|انجیل به قلم متی فصل ۲۲ آیات ۱۵–۲۳]]</ref><br> | ظهور مکاتب [[فریسیان]]، [[صدوقیان]] و [[اسنیان]]<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 22|انجیل به قلم متی فصل ۲۲ آیات ۱۵–۲۳]]</ref><br> | ||
[[ | شورش [[مکابیان]] و تأسیس حکومت حشمونیان | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">دوره تلمودی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۷۰–۶۰۰ م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۷۰–۶۰۰ م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
تخریب [[معبد دوم]] توسط رومیان (۷۰ م)<br> | تخریب [[معبد |معبد دوم]] توسط رومیان (۷۰ م)<br> | ||
تدوین [[میشنا]] توسط | تدوین [[میشنا]] توسط ربی یهودا هاناسی (حدود ۲۰۰ م)<ref>میشنا آووت ۱:۱</ref><br> | ||
تکمیل [[تلمود بابلی]] (حدود ۵۰۰ م)<br> | تکمیل [[تلمود بابلی]] (حدود ۵۰۰ م)<br> | ||
شکلگیری نظام [[هلاخا|هلاخایی]] | شکلگیری نظام [[هلاخا|هلاخایی]] | ||
خط ۵۵: | خط ۵۴: | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">قرون وسطی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۶۰۰–۱۷۵۰ م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۶۰۰–۱۷۵۰ م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
ظهور تفسیرهای | ظهور تفسیرهای راشی و توسفیستها<br> | ||
گسترش | گسترش کابالا در اسپانیا و صفد<br> | ||
جوامع یهودی تحت حکومت اسلامی و مسیحی<br> | جوامع یهودی تحت حکومت اسلامی و مسیحی<br> | ||
تفتیش عقاید و اخراج از اسپانیا (۱۴۹۲) | |||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">دوره مدرن</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۷۵۰–اکنون</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۷۵۰–اکنون</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
جنبش | جنبش هسکالا|روشنگری یهودی<br> | ||
ظهور | ظهور اصلاحطلبان و محافظهکاران<br> | ||
و تأسیس دولت اسرائیل (۱۹۴۸)<br> | |||
چالشهای معاصر یهودیت در جهان مدرن | چالشهای معاصر یهودیت در جهان مدرن | ||
</td> | </td> | ||
خط ۸۹: | خط ۸۸: | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[تورات]]</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[تورات]]</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری باستان</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۳۰۰–۵۰۰ ق.م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۳۰۰–۵۰۰ ق.م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
پنج کتاب موسی، پایهترین متن یهودیت شامل:<br> | پنج کتاب موسی، پایهترین متن یهودیت شامل:<br> | ||
* [[پیدایش | * [[پیدایش|پیدایش]] (برشیت)<ref name="gen17" /><br> | ||
* [[ | * [[خروج]] (شموت)<ref>[[خروج فصل 12|خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸]]</ref><br> | ||
* [[لاویان]] (ویقرا)<ref>[[لاویان فصل 1|لاویان فصل ۱ آیات ۱–۱۷]]</ref><br> | * [[لاویان]] (ویقرا)<ref>[[لاویان فصل 1|لاویان فصل ۱ آیات ۱–۱۷]]</ref><br> | ||
* [[ | * [[اعداد]] (بمدبار)<ref>[[اعداد فصل 1|اعداد فصل ۱ آیات ۱–۴]]</ref><br> | ||
* [[تثنیه]] (دواریم)<ref>[[تثنیه فصل 31|تثنیه فصل ۳۱ آیات ۹–۱۳]]</ref> | * [[تثنیه]] (دواریم)<ref>[[تثنیه فصل 31|تثنیه فصل ۳۱ آیات ۹–۱۳]]</ref> | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">انبیا (پیامبران)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۹۰۰–۴۰۰ ق.م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۹۰۰–۴۰۰ ق.م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
شامل ۸ کتاب تاریخی و ۱۵ کتاب پیامبران مانند:<br> | شامل ۸ کتاب تاریخی و ۱۵ کتاب پیامبران مانند:<br> | ||
* [[ | * [[یوشع]]<ref>[[یوشع فصل 1|یوشع فصل ۱ آیات ۱–۹]]</ref><br> | ||
* [[ | * [[اشعیا]]<ref>[[اشعیا فصل 1|اشعیا فصل ۱ آیات ۱–۳۱]]</ref><br> | ||
* [[ | * [[ارمیا]]<ref>[[ارمیا فصل 1|ارمیا فصل ۱ آیات ۱–۱۰]]</ref><br> | ||
* [[حزقیال]]<ref>[[حزقیال فصل 1|حزقیال فصل ۱ آیات ۱–۳]]</ref> | * [[حزقیال]]<ref>[[حزقیال فصل 1|حزقیال فصل ۱ آیات ۱–۳]]</ref> | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">کتاب های دیگر</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری و | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری و آرامی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۰۰۰–۲۰۰ ق.م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۰۰۰–۲۰۰ ق.م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
۱۱ کتاب شامل:<br> | ۱۱ کتاب شامل:<br> | ||
* [[مزامیر]] (تهیلیم)<ref>[[مزامیر فصل 1|مزامیر فصل ۱ آیات ۱–۶]]</ref><br> | * [[مزامیر]] (تهیلیم)<ref>[[مزامیر فصل 1|مزامیر فصل ۱ آیات ۱–۶]]</ref><br> | ||
* [[امثال سلیمان]] (میشله)<ref>[[امثال فصل 1|امثال فصل ۱ آیات ۱–۷]]</ref><br> | * [[امثال سلیمان]] (میشله)<ref>[[امثال سلیمان فصل 1|امثال فصل ۱ آیات ۱–۷]]</ref><br> | ||
* [[ایوب]] (ایوو)<ref>[[ایوب فصل 1|ایوب فصل ۱ آیات ۱–۲۲]]</ref><br> | * [[ایوب]] (ایوو)<ref>[[ایوب فصل 1|ایوب فصل ۱ آیات ۱–۲۲]]</ref><br> | ||
* | * ([[استر]]، [[روت]]، و غیره)<ref>[[استر فصل 1|استر فصل ۱ آیات ۱–۲۲]]</ref> | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[میشنا]]</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[میشنا]]</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری میانه</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۲۰۰ م</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۲۰۰ م</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
اولین تدوین تورات شفاهی در ۶ بخش (سدریم) شامل:<br> | اولین تدوین [[تورات شفاهی]] در ۶ بخش (سدریم) شامل:<br> | ||
* | * زراعیم (قوانین کشاورزی)<br> | ||
* | * موعید (اعیاد)<br> | ||
* | * نشیم (قوانین خانواده) | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۱: | ||
* [[تلمود اورشلیمی]] (۴۰۰ م)<br> | * [[تلمود اورشلیمی]] (۴۰۰ م)<br> | ||
* [[تلمود بابلی]] (۵۰۰ م)<br> | * [[تلمود بابلی]] (۵۰۰ م)<br> | ||
* شامل تفسیرهای | * شامل تفسیرهای گمارا بر [[میشنا]] | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
خط ۲۲۸: | خط ۱۶۴: | ||
* سال نو یهودی<ref>[[لاویان فصل 23|لاویان فصل ۲۳ آیات ۲۳–۲۵]]</ref><br> | * سال نو یهودی<ref>[[لاویان فصل 23|لاویان فصل ۲۳ آیات ۲۳–۲۵]]</ref><br> | ||
* نواختن [[شوفار]] (۱۰۰ بار)<br> | * نواختن [[شوفار]] (۱۰۰ بار)<br> | ||
* | * دعاهای خاص (تکیعا، تروعا) | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
خط ۲۳۶: | خط ۱۷۲: | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز (۲۵ ساعت روزه)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز (۲۵ ساعت روزه)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* روز کفاره و توبه<ref>[[لاویان فصل 16|لاویان فصل ۱۶ آیات ۲۹–۳۴]]</ref><br> | * روز کفاره و [[توبه]]<ref>[[لاویان فصل 16|لاویان فصل ۱۶ آیات ۲۹–۳۴]]</ref><br> | ||
* پنج | * پنج دعای طولانی<br> | ||
* ممنوعیت کامل خوردن و آشامیدن | * ممنوعیت کامل خوردن و آشامیدن | ||
</td> | </td> | ||
خط ۲۴۸: | خط ۱۸۴: | ||
* یادبود چادرنشینی در بیابان<ref>[[لاویان فصل 23|لاویان فصل ۲۳ آیات ۳۳–۴۳]]</ref><br> | * یادبود چادرنشینی در بیابان<ref>[[لاویان فصل 23|لاویان فصل ۲۳ آیات ۳۳–۴۳]]</ref><br> | ||
* ساخت [[سوکا]] (سایبان)<br> | * ساخت [[سوکا]] (سایبان)<br> | ||
* تکان دادن [[لولاو] | * تکان دادن [[لولاو]]] | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[شمینی عصرت]]/ | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[شمینی عصرت]]/سیمحات تورا</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۲۲ تیشری</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۲۲ تیشری</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* پایان چرخه سالانه تورات<ref>[[تثنیه فصل 31|تثنیه فصل ۳۱ آیات ۹–۱۳]]</ref><br> | * پایان چرخه سالانه [[تورات]]<ref>[[تثنیه فصل 31|تثنیه فصل ۳۱ آیات ۹–۱۳]]</ref><br> | ||
* رقص با طومارهای تورات | * رقص با طومارهای تورات | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[ | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[پسخ]]</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۵–۲۲ نیسان</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۵–۲۲ نیسان</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۷ روز (۸ روز در دیاسپورا)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۷ روز (۸ روز در دیاسپورا)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* آزادی از بردگی مصر<ref>[[خروج فصل 12|خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸]]</ref><br> | * آزادی از بردگی [[مصر]]<ref>[[خروج فصل 12|خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸]]</ref><br> | ||
* [[سدر]] (ضیافت شبانه)<br> | * [[سدر]] (ضیافت شبانه)<br> | ||
* ممنوعیت خمیر ([[مصا]]) | * ممنوعیت خمیر ([[مصا]]) | ||
خط ۲۷۵: | خط ۲۱۱: | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز (۲ روز در دیاسپورا)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز (۲ روز در دیاسپورا)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* دریافت تورات در سینا<ref>[[خروج فصل 19|خروج فصل ۱۹ آیات ۱–۲۰]]</ref><br> | * دریافت [[تورات]] در سینا<ref>[[خروج فصل 19|خروج فصل ۱۹ آیات ۱–۲۰]]</ref><br> | ||
* مطالعه تمامشب تورات ([[تیکون لیل شاووعوت]])<br> | * مطالعه تمامشب [[تورات]] ([[تیکون لیل شاووعوت]])<br> | ||
* خوردن غذاهای لبنی | * خوردن غذاهای لبنی | ||
</td> | </td> | ||
خط ۲۸۵: | خط ۲۲۱: | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز (روزه)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز (روزه)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* سوگواری برای تخریب معابد<ref>[[مراثی فصل 1|مراثی فصل ۱ آیات ۱–۲۲]]</ref><br> | * سوگواری برای تخریب [[معبد|معابد]]<ref>[[مراثی ارمیا فصل 1|مراثی ارمیا فصل ۱ آیات ۱–۲۲]]</ref><br> | ||
* خواندن [[مراثی]] (اِیخا)<br> | * خواندن [[مراثی]] (اِیخا)<br> | ||
* ممنوعیت تفریحات | * ممنوعیت تفریحات | ||
خط ۲۹۶: | خط ۲۳۲: | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* پیروزی [[مکابیان]]<br> | * پیروزی [[مکابیان]]<br> | ||
* روشن کردن | * روشن کردن منورا<br> | ||
* بازی | * بازی سِوِیون و سوفگانیوت | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
خط ۳۰۵: | خط ۲۴۱: | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱ روز</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* نجات از توطئه | * نجات از توطئه هامان<ref>[[استر فصل 9|استر فصل ۹ آیات ۲۰–۲۸]]</ref><br> | ||
* خواندن | * خواندن استر<br> | ||
* ارسال هدایا به فقرا ( | * ارسال هدایا به فقرا (ماتانوت لاویونیم) | ||
</td> | </td> | ||
</tr> | </tr> | ||
خط ۳۲۴: | خط ۲۶۰: | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">بریت میلا</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">روز هشتم تولد</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">روز هشتم تولد</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* ختنه پسران توسط موهل<br> | |||
* مراسم نامگذاری دختران (زِوِد هابات) | |||
</td> | </td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[پیدایش فصل 17|پیدایش فصل ۱۷ آیات ۱۰–۱۴]]</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">[[پیدایش فصل 17|پیدایش فصل ۱۷ آیات ۱۰–۱۴]]</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">بار/بات میتزوا</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۳ سالگی (پسر)<br>۱۲ سالگی (دختر)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">۱۳ سالگی (پسر)<br>۱۲ سالگی (دختر)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* خواندن [[تورات]] در [[کنیسه|کنیسه]]<br> | |||
* جشن خانوادگی | |||
</td> | </td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">میشنا آووت ۵:۲۱</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">کیدوشین (یهودیت)</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">مراسم ازدواج</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">مراسم ازدواج</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* امضای کتوبا (قباله)<br> | |||
* حلقهگذاری تحت چوپا<br> | |||
* شکستن لیوان | |||
</td> | </td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">کیدوشین (تلمود)۲</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">شیوا</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">هفت روز پس از مرگ</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">هفت روز پس از مرگ</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:right;"> | ||
* عزاداری در خانه<br> | |||
* پوشیدن کریعا (پارگی لباس)<br> | |||
* اجتناب از تفریحات | |||
</td> | </td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">موعد کتان ۲۷ب</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
</table> | </table> | ||
خط ۳۷۳: | خط ۳۰۹: | ||
*الیاده، میرچا. ''تاریخ ادیان''. انتشارات دانشگاه شیکاگو، ۱۹۵۸. | *الیاده، میرچا. ''تاریخ ادیان''. انتشارات دانشگاه شیکاگو، ۱۹۵۸. | ||
[[رده: واژه کتاب مقدس | [[رده: واژه کتاب مقدس]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۲۶
یهودیت
واژه یهودیت به دین، فرهنگ و نظام اعتقادی قوم یهود اشاره دارد و از نام قبیله یهودا، یکی از اسباط دوازدهگانه اسرائیل، گرفته شده است و دارای تاریخی غنی و نظام اعتقادی پیچیده است.
تاریخچه یهودیت
دوره | بازه زمانی | رویدادهای کلیدی و ویژگیها |
---|---|---|
دوره کتاب مقدس | ۲۰۰۰–۵۸۶ ق.م |
ظهور ابراهیم بهعنوان نخستین یکتاپرست[۱] |
تبعید بابلی | ۵۸۶–۵۳۸ ق.م |
تخریب معبد اول توسط نبوکدنصر دوم[۶] |
دوره معبد دوم | ۵۳۸ ق.م–۷۰ م |
بازگشت یهودیان و ساخت معبد دوم[۹] |
دوره تلمودی | ۷۰–۶۰۰ م |
تخریب معبد دوم توسط رومیان (۷۰ م) |
قرون وسطی | ۶۰۰–۱۷۵۰ م |
ظهور تفسیرهای راشی و توسفیستها |
دوره مدرن | ۱۷۵۰–اکنون |
جنبش هسکالا|روشنگری یهودی |
متون مقدس
متن | زبان | دوره تدوین | محتوا و اهمیت |
---|---|---|---|
تورات | عبری باستان | ۱۳۰۰–۵۰۰ ق.م |
پنج کتاب موسی، پایهترین متن یهودیت شامل: |
انبیا (پیامبران) | عبری | ۹۰۰–۴۰۰ ق.م |
شامل ۸ کتاب تاریخی و ۱۵ کتاب پیامبران مانند: |
کتاب های دیگر | عبری و آرامی | ۱۰۰۰–۲۰۰ ق.م |
۱۱ کتاب شامل: |
میشنا | عبری میانه | ۲۰۰ م |
اولین تدوین تورات شفاهی در ۶ بخش (سدریم) شامل:
|
تلمود | عبری و آرامی | ۲۰۰–۵۰۰ م |
|
اعیاد و روزهای مهم
نام عید | تاریخ (تقویم عبری) | مدت | اهمیت و آیینها |
---|---|---|---|
روش هشانا | ۱–۲ تیشری | ۲ روز | |
یوم کیپور | ۱۰ تیشری | ۱ روز (۲۵ ساعت روزه) | |
سوکوت | ۱۵–۲۱ تیشری | ۷ روز | |
شمینی عصرت/سیمحات تورا | ۲۲ تیشری | ۱ روز | |
پسخ | ۱۵–۲۲ نیسان | ۷ روز (۸ روز در دیاسپورا) | |
شاووعوت | ۶ سیوان | ۱ روز (۲ روز در دیاسپورا) |
|
تیشا بآو | ۹ آو | ۱ روز (روزه) | |
حنوکا | ۲۵ کیسلو–۲ توت | ۸ روز |
|
پوریم | ۱۴ آدار | ۱ روز |
|
آیینهای مهم
آیین | زمان اجرا | جزئیات | متون مرتبط |
---|---|---|---|
بریت میلا | روز هشتم تولد |
|
پیدایش فصل ۱۷ آیات ۱۰–۱۴ |
بار/بات میتزوا | ۱۳ سالگی (پسر) ۱۲ سالگی (دختر) |
میشنا آووت ۵:۲۱ | |
کیدوشین (یهودیت) | مراسم ازدواج |
|
کیدوشین (تلمود)۲ |
شیوا | هفت روز پس از مرگ |
|
موعد کتان ۲۷ب |
پانویس
- شاخت، یوزف. مقدمهای بر تلمود. دانشگاه شیکاگو، ۱۹۶۴.
- هسکل، لوئیس. تاریخ یهودیت در عصر مدرن. انتشارات دانشگاه آکسفورد، ۲۰۱۸.
- اوریان، داوید. یهودیت و فرقههای معاصر. انتشارات هاروارد، ۲۰۰۹.
- نوسنر، جیکوب. هلاخا: قوانین یهودی در عمل. دانشگاه ییل، ۱۹۹۵.
- شولم، گرشوم. جنبشهای عرفانی در یهودیت. دانشگاه پرینستون، ۱۹۴۶.
- الیاده، میرچا. تاریخ ادیان. انتشارات دانشگاه شیکاگو، ۱۹۵۸.
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ پیدایش فصل ۱۷ آیات ۱–۸
- ↑ خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸
- ↑ خروج فصل ۲۰ آیات ۱–۱۷
- ↑ دوم سموئیل فصل ۷ آیات ۱۲–۱۶
- ↑ اول پادشاهان فصل ۶ آیات ۱–۳۸
- ↑ دوم پادشاهان فصل ۲۵ آیات ۸–۱۲
- ↑ دوم تواریخ فصل ۳۶ آیات ۱۷–۲۰
- ↑ مزامیر فصل ۱۳۷ آیات ۱–۶
- ↑ عزرا فصل ۱ آیات ۱–۴
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۲۲ آیات ۱۵–۲۳
- ↑ میشنا آووت ۱:۱
- ↑ خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸
- ↑ لاویان فصل ۱ آیات ۱–۱۷
- ↑ اعداد فصل ۱ آیات ۱–۴
- ↑ تثنیه فصل ۳۱ آیات ۹–۱۳
- ↑ یوشع فصل ۱ آیات ۱–۹
- ↑ اشعیا فصل ۱ آیات ۱–۳۱
- ↑ ارمیا فصل ۱ آیات ۱–۱۰
- ↑ حزقیال فصل ۱ آیات ۱–۳
- ↑ مزامیر فصل ۱ آیات ۱–۶
- ↑ امثال فصل ۱ آیات ۱–۷
- ↑ ایوب فصل ۱ آیات ۱–۲۲
- ↑ استر فصل ۱ آیات ۱–۲۲
- ↑ لاویان فصل ۲۳ آیات ۲۳–۲۵
- ↑ لاویان فصل ۱۶ آیات ۲۹–۳۴
- ↑ لاویان فصل ۲۳ آیات ۳۳–۴۳
- ↑ تثنیه فصل ۳۱ آیات ۹–۱۳
- ↑ خروج فصل ۱۲ آیات ۱–۲۸
- ↑ خروج فصل ۱۹ آیات ۱–۲۰
- ↑ مراثی ارمیا فصل ۱ آیات ۱–۲۲
- ↑ استر فصل ۹ آیات ۲۰–۲۸