روزه
روزه
روزه در کتاب مقدس مفهومی الاهیاتی و معنوی است که به امتناع موقت از خوردن، آشامیدن یا برخی فعالیت‌های دیگر به منظور تمرکز بر خدا، دعا، توبه یا آمادگی روحانی اشاره دارد. این عمل در هر دو بخش عهد قدیم و عهد جدید به عنوان بخشی از زندگی ایمانداران به تصویر کشیده شده است.
ریشه‌شناسی
روزه در زبان‌های اصلی کتاب مقدس (عبری، یونانی و آرامی) معانی خاصی دارد که به درک دقیق‌تر این مفهوم کمک می‌کند:
| زبان | ریشه |
|---|---|
| عبری | צוֹם (تسوم) |
| یونانی | νηστεία (نِستِیا) |
| آرامی | ܨܘܡܐ (صوما) |
- در زبان عبری تسوم به معنای خودداری از غذا یا محدودیت خودخواسته است و اغلب در زمینه توبه یا دعا به کار می‌رود.
- در زبان یونانی، نِستِیا نیز به معنای روزه گرفتن یا خودداری از خوردن و آشامیدن است و در عهد جدید به طور خاص به تمرین معنوی اشاره دارد.
- در زبان آرامی «صوما» نیز معانی مشابهی دارد و در کتاب های و نوشته های یهودی-مسیحی اولیه استفاده شده است.
زمینه تاریخی و فرهنگی
روزه در فرهنگ یهودی عهد قدیم عملی رایج بود که در مناسبت‌های مختلف، از جمله توبه، عزاداری، یا درخواست هدایت از خداوند انجام می‌شد. به عنوان مثال، قوم اسرائیل در روز کفاره (یوم کیپور) روزه می‌گرفتند که به عنوان یک فرمان خدا در نظر گرفته می‌شد[۱].
همچنین، روزه در زمان‌های بحران ملی یا شخصی، مانند عزاداری برای گناهان یا درخواست رحمت از خداوند ، معمول بود[۲].
در عهد جدید، روزه به عنوان بخشی از زندگی معنوی ایمانداران ادامه یافت، اما عیسی مسیح تأکید کرد که روزه باید با صداقتی قلبی و خالص و بدون خودنمایی انجام شود[۳]. عیسی خود نیز چهل روز روزه گرفت[۴].
ابعاد الاهیاتی روزه
روزه در کتاب مقدس دارای ابعاد الاهیاتی متعددی است که در کتاب مقدس آن را مشاهده میکنیم :
۱. توبه و بازگشت به خدا
روزه اغلب به عنوان نشانه‌ای از توبه و فروتنی در برابر خدا به کار می‌رفت. نمونه بارز آن در کتاب یونس دیده میشود، جایی که مردم نینوا با روزه گرفتن و پوشیدن پلاس، از گناهان خود توبه کردند[۵].
۲. آمادگی معنوی
روزه به ایمانداران کمک می‌کرد تا برای دریافت هدایت از خداوند یا انجام وظایف معنوی آماده شوند. عیسی پیش از وسوسه شدن توسط شیطان روزه گرفت تا برای خدمت خود آماده شود مطابق آنچه کلام خداوند برای قوم خود خواسته بود[۶].
۳. دعا و ارتباط با خدا
روزه معمولاً با دعا همراه بود و به عنوان راهی برای تمرکز بر خدا و تقویت ارتباط معنوی به کار می‌رفت. در کتاب اعمال ، رسولان اولیه هنگام انتخاب رهبران کلیسا روزه می‌گرفتند و دعا می‌کردند[۷].
۴. خودداری و انضباط معنوی
روزه به عنوان یک تمرین انضباطی برای کنترل خواسته‌های جسمانی و تقویت اراده معنوی دیده میشود. این مفهوم با تأکید پولس رسول بر اهمیت انضباط شخصی همخوانی دارد[۸].
دیدگاه‌های فرقه‌ای
روزه در دیدگاه‌های کاتولیک، ارتدکس و پروتستان معانی و کاربردهای متفاوتی دارد.
| فرقه | دیدگاه درباره روزه |
|---|---|
| کاتولیک | در سنت کاتولیک، روزه و پرهیز از گوشت در چهارشنبه خاکستر و جمعه نیک (جمعه الصلیب) واجب است و با توبه و آمادگی برای عید پاک همراه است[۹][۱۰]. ایمانداران در این روزها به یک وعده غذای کامل و دو وعده سبک محدود می‌شوند و از مصرف گوشت پرهیز می‌کنند. در دوره لنت، پرهیز از گوشت در روزهای جمعه الزامی است. پس از شورای دوم واتیکان (۱۹۶۲-۱۹۶۵)، پرهیز از گوشت در سایر روزهای سال اختیاری شد و ایمانداران می‌توانند به جای آن اعمال توبه مانند دعا یا خیرات انجام دهند[۱۱]. |
| ارتدکس | در کلیسای ارتدکس، روزه بخش مهمی از تقویم کلیسایی است و شامل دوره‌هایی مانند روزه بزرگ (دوره لنت)، روزه رسولان، روزه معراج مریم مقدس، روزه میلاد مسیح، و روزهای یک‌روزه مانند جمعه صلیب است[۱۲][۱۳]. روزهای چهارشنبه خاکستر (به یاد خیانت یهودا) و جمعه نیک (به یاد مصلوب شدن عیسی) نیز به روزه اختصاص دارند، جز در دوره‌های بدون روزه مانند هفته پس از عید پاک. ایمانداران از مصرف گوشت، لبنیات، تخم‌مرغ و گاهی روغن و شراب پرهیز می‌کنند. [۱۴]. |
| پروتستان | در سنت پروتستان، روزه عملی داوطلبانه است که به خواست قلبی ایماندار، کلیسا بستگی دارد[۱۵][۱۶]. برخی ایمانداران از خوردن و آشامیدن به طور کامل خودداری می‌کنند، در حالی که دیگران برخی وعده‌های غذایی را حذف کرده یا به مصرف مایعات و غذاهای سبک اکتفا می‌کنند. هدف روزه در پروتستان تقویت انضباط معنوی و تمرکز بر دعا و ارتباط با خداست. |
روزه معمولاً به صورت فردی یا جمعی در زمان‌های خاص، مانند آمادگی برای خدمت، دعا برای هدایت، یا توبه انجام میشود. برخی کلیساها دوره‌های روزه گروهی را در آغاز سال جدید یا در مناسبت‌های خاص برگزار می‌کنند. با این حال، تأکید عیسی بر انجام روزه به صورت مخفیانه و بدون خودنمایی است که همچنان محور اصلی این عمل در میان ایمانداران پروتستان دیده میشود.
پانویس
- ↑ لاویان فصل ۱۶ آیات ۲۹ تا ۳۱
- ↑ یونس فصل ۳ آیات ۵ تا ۹
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۱۶ تا ۱۸
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۴ آیات ۱ تا ۲
- ↑ یونس فصل ۳ آیات ۵ تا ۹
- ↑ انجیل به قلم لوقا فصل ۴ آیات ۱ تا ۲
- ↑ اعمال رسولان فصل ۱۳ آیات ۲ تا ۳
- ↑ رساله اول به قرنتیان فصل ۹ آیات ۲۷
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۱۶ تا ۱۸
- ↑ کتاب قانون کانون کلیسای کاتولیک، کانون‌های ۱۲۴۹-۱۲۵۳، واتیکان، ۱۹۸۳
- ↑ سند پاپی Paenitemini، واتیکان، ۱۹۶۶
- ↑ اعمال رسولان فصل ۱۳ آیات ۲ تا ۳
- ↑ کتاب *Typikon*، فصل‌های ۳۲ و ۳۳، کلیسای ارتدکس شرقی
- ↑ تقویم کلیسایی ارتدکس، انتشارات کلیسای ارتدکس یونان
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۶ آیات ۱۶ تا ۱۸
- ↑ رساله اول به قرنتیان فصل ۹ آیات ۲۷