خمیرمایه: تفاوت میان نسخهها
جز ۱ نسخه واردشده |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{واژه}} | |||
= خمیرمایه = | = خمیرمایه = | ||
'''خمیرمایه''' | '''خمیرمایه''' واژهای است که در [[کتاب مقدس]] بهصورت تحتاللفظی و نمادین به کار رفته است. این واژه در متون عبری و یونانی [[کتاب مقدس]] به مادهای اشاره دارد که برای ورآمدن خمیر در پخت نان استفاده میشود، اما در بسیاری از موارد، معانی روحانی و اخلاقی عمیقی نیز به خود گرفته است. | ||
== ریشهشناسی == | == ریشهشناسی == | ||
خمیرمایه در زبانهای اصلی [[کتاب مقدس]]، یعنی [[عبری]]، [[یونانی]] و [[آرامی]]، واژههایی با معانی مرتبط اما با تفاوتهای ظریف دارد: | خمیرمایه در زبانهای اصلی [[کتاب مقدس]]، یعنی [[زبان عبری]]، [[زبان یونانی]] و [[زبان آرامی]]، واژههایی با معانی مرتبط اما با تفاوتهای ظریف دارد: | ||
<div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | <div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | ||
خط ۱۳: | خط ۱۴: | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">שְׂאוֹר | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">שְׂאוֹר</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">سِئور</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ζύμη | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ζύμη </td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">زومه</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">חֲמִירָא | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">חֲמִירָא </td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">خَمیرا</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
</table> | </table> | ||
</div> | </div> | ||
واژه عبری ''שְׂאוֹר'' (سِئور) از ریشهای مشتق شده که به معنای ورآمدن یا تخمیر شدن است. این واژه در فرهنگ عبری به مادهای اشاره دارد که باعث تخمیر و پفکردن خمیر میشود. در یونانی، واژه ''ζύμη'' (زومه) نیز معنای مشابهی دارد و به خمیرمایه یا ماده تخمیری اشاره میکند که در پخت نان به کار میرود. | واژه عبری ''שְׂאוֹר'' (سِئور) از ریشهای مشتق شده که به معنای ورآمدن یا تخمیر شدن است. این واژه در [[یهودیان|فرهنگ عبری]] به مادهای اشاره دارد که باعث تخمیر و پفکردن خمیر میشود. در یونانی، واژه ''ζύμη'' (زومه) نیز معنای مشابهی دارد و به خمیرمایه یا ماده تخمیری اشاره میکند که در پخت نان به کار میرود. | ||
== کاربرد تحتاللفظی در کتاب مقدس == | == کاربرد تحتاللفظی در کتاب مقدس == | ||
خمیرمایه در [[کتاب مقدس - عهد قدیم]] اغلب در زمینه مراسم آیینی و قوانین [[یهودیان|یهود]] به کار رفته است. بهویژه، در [[پسخ |عید فصح (پسخ)]]، اسرائیلیان [[نان فطیر]] (بدون خمیرمایه) بخورند. این دستور به خروج سریع [[قوم اسرائیل]] از [[مصر]] اشاره دارد، زمانی که فرصت کافی برای ورآمدن خمیر نداشتند.<ref>[[ | خمیرمایه در [[کتاب مقدس - عهد قدیم| عهد قدیم]] اغلب در زمینه مراسم آیینی و قوانین [[یهودیان|یهود]] به کار رفته است. بهویژه، در [[پسخ |عید فصح (پسخ)]]، اسرائیلیان [[نان فطیر]] (بدون خمیرمایه) بخورند. این دستور به خروج سریع [[قوم اسرائیل]] از [[مصر]] اشاره دارد، زمانی که فرصت کافی برای ورآمدن خمیر نداشتند.<ref>[[خروج فصل 12|خروج فصل ۱۲ آیات ۱۵ تا ۲۰]]</ref> [[نان فطیر]] نماد پاکی و عجله در اطاعت از [[خداوند|خدا]] بود. | ||
در برخی موارد، خمیرمایه در قربانیهای خاص مجاز بود، مانند نانهایی که در قربانی شکرگذاری ارائه میشد.<ref>[[ | در برخی موارد، خمیرمایه در قربانیهای خاص مجاز بود، مانند نانهایی که در قربانی شکرگذاری ارائه میشد.<ref>[[ لاویان فصل 7|لاویان فصل ۷ آیه ۱۳]]</ref> این تفاوت نشاندهنده کاربردهای متنوع خمیرمایه در آیینهای مذهبی است. | ||
== کاربرد نمادین در کتاب مقدس == | == کاربرد نمادین در کتاب مقدس == | ||
در عهد | در [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]]، خمیرمایه اغلب بهصورت نمادین به کار رفته و معانی مثبت و منفی دارد: | ||
*معنای منفی: [[عیسی]] [[مسیح]] و [[پولس رسول]] از خمیرمایه بهعنوان نمادی از [[گناه]]، [[ریاکار]]ی، یا تعالیم فاسد استفاده کردند. برای مثال، [[عیسی]] به [[ | *معنای منفی: [[عیسی]] [[مسیح]] و [[پولس رسول]] از خمیرمایه بهعنوان نمادی از [[گناه]]، [[ریاکار]]ی، یا تعالیم فاسد استفاده کردند. برای مثال، [[عیسی]] به [[شاگردان]] خود هشدار داد که از خمیرمایه [[فریسیان]] و [[صدوقیان]] دوری کنند، که به معنای تعالیم گمراهکننده آنها بود.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 16|انجیل به قلم متی فصل ۱۶ آیات ۶ تا ۱۲]]</ref> همچنین، [[پولس رسول]] خمیرمایه را با [[گناه]] مقایسه کرد و ایمانداران را تشویق کرد که «خمیر کهنه» [[گناه]] را دور کنند.<ref>[[رساله اول به قرنتیان فصل 5|رساله اول به قرنتیان فصل ۵ آیات ۶ تا ۸]]</ref> | ||
*معنای مثبت: در یکی از تمثیلهای [[عیسی]]، خمیرمایه نمادی از [[پادشاهی آسمان|پادشاهی خدا]] است. در تمثیل خمیرمایه، [[عیسی]] توضیح داد که [[پادشاهی آسمان|پادشاهی خدا]] مانند خمیرمایهای است که در خمیر نفوذ میکند و کل آن را ور میآورد.<ref>[[ | *معنای مثبت: در یکی از تمثیلهای [[عیسی]]، خمیرمایه نمادی از [[پادشاهی آسمان|پادشاهی خدا]] است. در تمثیل خمیرمایه، [[عیسی]] توضیح داد که [[پادشاهی آسمان|پادشاهی خدا]] مانند خمیرمایهای است که در خمیر نفوذ میکند و کل آن را ور میآورد.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 13|انجیل به قلم متی فصل ۱۳ آیات ۳۳]]</ref> این تمثیل نشاندهنده تأثیر تدریجی اما قدرتمند [[پادشاهی آسمان|پادشاهی خدا]] در جهان و زندگی ایمانداران است. | ||
== | == پانویس == | ||
[[رده: واژه کتاب مقدس]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۳ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۵:۳۳
خمیرمایه
خمیرمایه واژهای است که در کتاب مقدس بهصورت تحتاللفظی و نمادین به کار رفته است. این واژه در متون عبری و یونانی کتاب مقدس به مادهای اشاره دارد که برای ورآمدن خمیر در پخت نان استفاده میشود، اما در بسیاری از موارد، معانی روحانی و اخلاقی عمیقی نیز به خود گرفته است.
ریشهشناسی
خمیرمایه در زبانهای اصلی کتاب مقدس، یعنی زبان عبری، زبان یونانی و زبان آرامی، واژههایی با معانی مرتبط اما با تفاوتهای ظریف دارد:
زبان | ریشه | تلفظ |
---|---|---|
عبری | שְׂאוֹר | سِئور |
یونانی | ζύμη | زومه |
آرامی | חֲמִירָא | خَمیرا |
واژه عبری שְׂאוֹר (سِئور) از ریشهای مشتق شده که به معنای ورآمدن یا تخمیر شدن است. این واژه در فرهنگ عبری به مادهای اشاره دارد که باعث تخمیر و پفکردن خمیر میشود. در یونانی، واژه ζύμη (زومه) نیز معنای مشابهی دارد و به خمیرمایه یا ماده تخمیری اشاره میکند که در پخت نان به کار میرود.
کاربرد تحتاللفظی در کتاب مقدس
خمیرمایه در عهد قدیم اغلب در زمینه مراسم آیینی و قوانین یهود به کار رفته است. بهویژه، در عید فصح (پسخ)، اسرائیلیان نان فطیر (بدون خمیرمایه) بخورند. این دستور به خروج سریع قوم اسرائیل از مصر اشاره دارد، زمانی که فرصت کافی برای ورآمدن خمیر نداشتند.[۱] نان فطیر نماد پاکی و عجله در اطاعت از خدا بود.
در برخی موارد، خمیرمایه در قربانیهای خاص مجاز بود، مانند نانهایی که در قربانی شکرگذاری ارائه میشد.[۲] این تفاوت نشاندهنده کاربردهای متنوع خمیرمایه در آیینهای مذهبی است.
کاربرد نمادین در کتاب مقدس
در عهد جدید، خمیرمایه اغلب بهصورت نمادین به کار رفته و معانی مثبت و منفی دارد:
- معنای منفی: عیسی مسیح و پولس رسول از خمیرمایه بهعنوان نمادی از گناه، ریاکاری، یا تعالیم فاسد استفاده کردند. برای مثال، عیسی به شاگردان خود هشدار داد که از خمیرمایه فریسیان و صدوقیان دوری کنند، که به معنای تعالیم گمراهکننده آنها بود.[۳] همچنین، پولس رسول خمیرمایه را با گناه مقایسه کرد و ایمانداران را تشویق کرد که «خمیر کهنه» گناه را دور کنند.[۴]
- معنای مثبت: در یکی از تمثیلهای عیسی، خمیرمایه نمادی از پادشاهی خدا است. در تمثیل خمیرمایه، عیسی توضیح داد که پادشاهی خدا مانند خمیرمایهای است که در خمیر نفوذ میکند و کل آن را ور میآورد.[۵] این تمثیل نشاندهنده تأثیر تدریجی اما قدرتمند پادشاهی خدا در جهان و زندگی ایمانداران است.