تورات: تفاوت میان نسخه‌ها
| (۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{واژه}} | |||
= تورات = | = تورات = | ||
'''تورات''' واژه‌ای [[عبری]] است که در الاهیات مسیحی و یهودی به پنج کتاب نخست [[کتاب مقدس]]، یعنی ''[[ | '''تورات''' واژه‌ای [[زبان عبری|عبری]] است که در الاهیات مسیحی و یهودی به پنج کتاب نخست [[کتاب مقدس]]، یعنی ''[[ پیدایش|سفر پیدایش]]'، '' [[ خروج |سفر خروج]]''، ''[[ لاویان|سفر لاویان]]''، ''[[اعداد|سفر اعداد]]'' و ''[[تثنیه|سفر تثنیه]]''، اشاره دارد. این مجموعه در سنت یهودی به‌عنوان ''توراه'' (به عبری: תּוֹרָה) و در سنت مسیحی [[پروتستان]] به‌عنوان ''پنتاتوک'' (از یونانی: Πεντάτευχος، به معنای پنج کتاب) شناخته می‌شود. تورات بخش بنیادین [[کتاب مقدس]] عبری است و در الاهیات مسیحی به‌عنوان بخشی از عهد قدیم، تلقی می‌گردد. | ||
== ریشه‌شناسی == | == ریشه‌شناسی == | ||
واژه ''تورات'' از ریشه عبری ''یاره'' (יָרָה) به معنای | واژه ''تورات'' از ریشه عبری ''یاره'' (יָרָה) به معنای آموزش دادن، هدایت کردن یا تعلیم دادن گرفته شده است. این واژه در اصل به معنای آموزه یا قانون است و در زمینه [[کتاب مقدس]] به مجموعه دستورات و تعالیم [[خداوند]] اشاره دارد که [[خداوند|خدا]] به [[موسی]] عطا کرد. | ||
<div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | <div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۲: | ||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">زبان</th> | <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">زبان</th> | ||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ریشه</th> | <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ریشه</th> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">תּוֹרָה (توراه)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">תּוֹרָה (توراه)</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">νόμος (نوموس)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">νόμος (نوموس)</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;"> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">אוֹרַיְתָא (اُرایتا)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">אוֹרַיְתָא (اُرایتا)</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
</table> | </table> | ||
</div> | </div> | ||
در سنت یونانی، واژه ''نوموس'' (νόμος) اغلب برای ترجمه تورات در نسخه [[سبعینیه]] (ترجمه یونانی عهد عتیق) به کار رفته است، که به معنای | در سنت یونانی، واژه ''نوموس'' (νόμος) اغلب برای ترجمه تورات در نسخه [[ترجمه هفتادگان|سبعینیه]] (ترجمه یونانی عهد عتیق) به کار رفته است، که به معنای قانون است و بر جنبه قانونی و الزام‌آور تورات تأکید دارد. | ||
== محتوای تورات == | == محتوای تورات == | ||
تورات شامل پنج کتاب است که هر یک نقش ویژه‌ای در روایت الاهیاتی و تاریخی قوم اسرائیل دارند: | تورات شامل پنج کتاب است که هر یک نقش ویژه‌ای در روایت الاهیاتی و تاریخی قوم اسرائیل دارند: | ||
# '''[[ | # '''[[پیدایش|سفر پیدایش]]''': شرح آفرینش جهان، انسان، گناه اولیه، و تاریخ اولیه [[قوم اسرائیل|قوم خدا]]، از جمله داستان‌های [[ابراهیم]]، [[اسحاق]]، [[یعقوب]] و [[یوسف]]. | ||
# '''[[ | # '''[[خروج|سفر خروج]]''': روایت رهایی [[قوم اسرائیل]] از بردگی [[مصر]]، اعطای [[شریعت]] به [[موسی]] در [[کوه سینا]]، و ساخت [[خیمه ملاقات]]. | ||
# '''[[ | # '''[[لاویان|سفر لاویان]]''': قوانین مربوط به قربانی‌ها، طهارت، و زندگی مقدس [[قوم اسرائیل|قوم خدا]]. | ||
# '''سفر اعداد''': سرشماری قوم | # '''[[اعداد|سفر اعداد]]''': سرشماری [[قوم اسرائیل]]، سفرهای بیابانی، و آمادگی برای ورود به [[سرزمین موعود]]. | ||
# '''[[ | # '''[[ تثنیه|سفر تثنیه]]''': تکرار [[شریعت]]، تجدید عهد [[خداوند|خدا]] با اسرائیل، و سخنان پایانی [[موسی]] پیش از مرگ. | ||
== اهمیت الاهیاتی == | == اهمیت الاهیاتی == | ||
از منظر پروتستان، تورات به‌عنوان کلام الهام‌شده خدا، پایه‌ای برای فهم رابطه [[خدا]] با انسان و طرح [[نجات]] اوست. در الاهیات پروتستان ، تورات به سه کارکرد اصلی شریعت اشاره دارد: | از منظر پروتستان، تورات به‌عنوان کلام الهام‌شده خدا، پایه‌ای برای فهم رابطه [[خداوند|خدا]] با انسان و طرح [[نجات]] اوست. در الاهیات [[پروتستان]] ، تورات به سه کارکرد اصلی شریعت اشاره دارد: | ||
# '''کارکرد مدنی''': شریعت به‌عنوان قانونی برای تنظیم زندگی اجتماعی [[قوم اسرائیل]] عمل می‌کرد.<ref>[[ | # '''کارکرد مدنی''': شریعت به‌عنوان قانونی برای تنظیم زندگی اجتماعی [[قوم اسرائیل]] عمل می‌کرد.<ref>[[خروج فصل 20|خروج فصل ۲۰ آیات ۱ تا ۱۷]]</ref> | ||
# '''کارکرد تربیتی''': شریعت [[گناه]] را آشکار می‌کند و انسان را به نیاز به [[نجات|نجات‌دهنده]] هدایت می‌کند.<ref>[[ | # '''کارکرد تربیتی''': [[شریعت]] [[گناه]] را آشکار می‌کند و انسان را به نیاز به [[نجات|نجات‌دهنده]] هدایت می‌کند.<ref>[[رساله به رومیان فصل 3|رساله به رومیان فصل ۳ آیات ۱۹ تا ۲۰]]</ref> | ||
# '''کارکرد اخلاقی''': شریعت اصول اخلاقی [[خدا]] را برای زندگی ایمانداران نشان می‌دهد.<ref>[[ | # '''کارکرد اخلاقی''': [[شریعت]] اصول اخلاقی [[خداوند|خدا]] را برای زندگی [[ایمانداران]] نشان می‌دهد.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 22|انجیل به قلم متی فصل ۲۲ آیات ۳۴ تا ۴۰]]</ref> | ||
در الاهیات | در الاهیات [[پروتستان]]، تأکید بر این است که [[شریعت]] تورات با آمدن [[عیسی]] [[مسیح]]، به‌ویژه در بعد تشریفاتی و مدنی، به تحقق رسید، اما اصول اخلاقی آن همچنان برای ایمانداران معتبر است.<ref>[[رساله به عبرانیان فصل 8|رساله به عبرانیان فصل ۸ آیات ۷ تا ۱۳]]</ref> | ||
== دیدگاه‌های فرقه‌ای == | == دیدگاه‌های فرقه‌ای == | ||
| خط ۶۰: | خط ۵۷: | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">پروتستان</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">پروتستان</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">تورات کلام الهام‌شده خداست؛ شریعت تشریفاتی با [[مسیح]] تکمیل شده، اما اصول اخلاقی آن معتبر است.</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">تورات کلام الهام‌شده خداست؛ [[شریعت]] تشریفاتی با [[مسیح]] تکمیل شده، اما اصول اخلاقی آن معتبر است.</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
| خط ۷۸: | خط ۷۵: | ||
== زمینه تاریخی و فرهنگی == | == زمینه تاریخی و فرهنگی == | ||
تورات در زمینه تاریخی [[قوم اسرائیل]]، به‌ویژه پس از خروج از [[مصر]] و در آستانه ورود به [[سرزمین موعود]]، نگاشته شد. این کتاب‌ها نه‌تنها قوانین و آیین‌های مذهبی را ارائه می‌دهند، بلکه هویت [[قوم اسرائیل]] را به‌عنوان قوم برگزیده [[خدا]] تقویت می‌کنند.<ref>[[ | تورات در زمینه تاریخی [[قوم اسرائیل]]، به‌ویژه پس از خروج از [[مصر]] و در آستانه ورود به [[سرزمین موعود]]، نگاشته شد. این کتاب‌ها نه‌تنها قوانین و آیین‌های مذهبی را ارائه می‌دهند، بلکه هویت [[قوم اسرائیل]] را به‌عنوان قوم برگزیده [[خداوند|خدا]] تقویت می‌کنند.<ref>[[ تثنیه فصل 7|سفر تثنیه فصل ۷ آیات ۶ تا ۱۱]]</ref> در فرهنگ یهودی، تورات محور مطالعه، پرستش، و زندگی روزمره است و در [[کنیسه]]ها به‌صورت منظم خوانده می‌شود. | ||
تورات به‌عنوان بخش بنیادین [[کتاب مقدس]]، نقش کلیدی در الاهیات مسیحی | تورات به‌عنوان بخش بنیادین [[کتاب مقدس]]، نقش کلیدی در الاهیات مسیحی دارد. این مجموعه نه‌تنها تاریخ [[قوم اسرائیل|قوم خدا]] را روایت می‌کند، بلکه اصول خدا برای زندگی [[ایمانداران]] را ارائه می‌دهد. | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
<references /> | <references /> | ||
[[رده:کتاب مقدس | [[رده:واژه کتاب مقدس]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۲۱:۳۰
برای بهبود صفحه، در قسمت بحث پیشنهادات خود را با منبع معتبر مطرح کنید تا بررسی و اعمال شود
تورات
تورات واژه‌ای عبری است که در الاهیات مسیحی و یهودی به پنج کتاب نخست کتاب مقدس، یعنی سفر پیدایش'، سفر خروج، سفر لاویان، سفر اعداد و سفر تثنیه، اشاره دارد. این مجموعه در سنت یهودی به‌عنوان توراه (به عبری: תּוֹרָה) و در سنت مسیحی پروتستان به‌عنوان پنتاتوک (از یونانی: Πεντάτευχος، به معنای پنج کتاب) شناخته می‌شود. تورات بخش بنیادین کتاب مقدس عبری است و در الاهیات مسیحی به‌عنوان بخشی از عهد قدیم، تلقی می‌گردد.
ریشه‌شناسی
واژه تورات از ریشه عبری یاره (יָרָה) به معنای آموزش دادن، هدایت کردن یا تعلیم دادن گرفته شده است. این واژه در اصل به معنای آموزه یا قانون است و در زمینه کتاب مقدس به مجموعه دستورات و تعالیم خداوند اشاره دارد که خدا به موسی عطا کرد.
| زبان | ریشه |
|---|---|
| عبری | תּוֹרָה (توراه) |
| یونانی | νόμος (نوموس) |
| آرامی | אוֹרַיְתָא (اُرایتا) |
در سنت یونانی، واژه نوموس (νόμος) اغلب برای ترجمه تورات در نسخه سبعینیه (ترجمه یونانی عهد عتیق) به کار رفته است، که به معنای قانون است و بر جنبه قانونی و الزام‌آور تورات تأکید دارد.
محتوای تورات
تورات شامل پنج کتاب است که هر یک نقش ویژه‌ای در روایت الاهیاتی و تاریخی قوم اسرائیل دارند:
- سفر پیدایش: شرح آفرینش جهان، انسان، گناه اولیه، و تاریخ اولیه قوم خدا، از جمله داستان‌های ابراهیم، اسحاق، یعقوب و یوسف.
- سفر خروج: روایت رهایی قوم اسرائیل از بردگی مصر، اعطای شریعت به موسی در کوه سینا، و ساخت خیمه ملاقات.
- سفر لاویان: قوانین مربوط به قربانی‌ها، طهارت، و زندگی مقدس قوم خدا.
- سفر اعداد: سرشماری قوم اسرائیل، سفرهای بیابانی، و آمادگی برای ورود به سرزمین موعود.
- سفر تثنیه: تکرار شریعت، تجدید عهد خدا با اسرائیل، و سخنان پایانی موسی پیش از مرگ.
اهمیت الاهیاتی
از منظر پروتستان، تورات به‌عنوان کلام الهام‌شده خدا، پایه‌ای برای فهم رابطه خدا با انسان و طرح نجات اوست. در الاهیات پروتستان ، تورات به سه کارکرد اصلی شریعت اشاره دارد:
- کارکرد مدنی: شریعت به‌عنوان قانونی برای تنظیم زندگی اجتماعی قوم اسرائیل عمل می‌کرد.[۱]
- کارکرد تربیتی: شریعت گناه را آشکار می‌کند و انسان را به نیاز به نجات‌دهنده هدایت می‌کند.[۲]
- کارکرد اخلاقی: شریعت اصول اخلاقی خدا را برای زندگی ایمانداران نشان می‌دهد.[۳]
در الاهیات پروتستان، تأکید بر این است که شریعت تورات با آمدن عیسی مسیح، به‌ویژه در بعد تشریفاتی و مدنی، به تحقق رسید، اما اصول اخلاقی آن همچنان برای ایمانداران معتبر است.[۴]
دیدگاه‌های فرقه‌ای
تورات در سنت‌های مختلف مسیحی و یهودی تفاسیر متفاوتی دارد. جدول زیر تفاوت‌های اصلی را نشان می‌دهد:
| فرقه | دیدگاه درباره تورات |
|---|---|
| پروتستان | تورات کلام الهام‌شده خداست؛ شریعت تشریفاتی با مسیح تکمیل شده، اما اصول اخلاقی آن معتبر است. |
| کاتولیک | تورات کلام الهام‌شده خداست؛ سنت کلیسا مکمل آن است. |
| ارتدکس | تورات کلام الهام‌شده خداست، اما تفسیر آن در پرتو سنت و آیین‌های کلیسایی انجام می‌شود. |
| یهودیت | تورات قانون ابدی خداست و محور زندگی دینی یهودیان است. |
زمینه تاریخی و فرهنگی
تورات در زمینه تاریخی قوم اسرائیل، به‌ویژه پس از خروج از مصر و در آستانه ورود به سرزمین موعود، نگاشته شد. این کتاب‌ها نه‌تنها قوانین و آیین‌های مذهبی را ارائه می‌دهند، بلکه هویت قوم اسرائیل را به‌عنوان قوم برگزیده خدا تقویت می‌کنند.[۵] در فرهنگ یهودی، تورات محور مطالعه، پرستش، و زندگی روزمره است و در کنیسه‌ها به‌صورت منظم خوانده می‌شود.
تورات به‌عنوان بخش بنیادین کتاب مقدس، نقش کلیدی در الاهیات مسیحی دارد. این مجموعه نه‌تنها تاریخ قوم خدا را روایت می‌کند، بلکه اصول خدا برای زندگی ایمانداران را ارائه می‌دهد.