مسیح
مسیح
مسیح در کتاب مقدس به شخصیتی منتخب و تدهین‌شده از سوی خداوند اشاره دارد. این واژه در یهودیت به معنای فردی است که برای انجام مأموریتی الهی، مانند پادشاهی، کهانت یا نبوت ، برگزیده شده است. در الاهیات مسیحی، این عنوان به‌طور خاص به عیسی ناصری، پسر خدا و نجات‌دهنده بشریت، اطلاق می‌شود. با این حال، در عهد قدیم، واژه مسیح برای افراد مختلفی از جمله پادشاهان اسرائیل ، کاهنان ، و حتی یک پادشاه غیراسرائیلی (کوروش کبیر) به کار رفته است.
ریشه‌شناسی
واژه «مسیح» از ریشه عبری מָשִׁיחַ ماشیاح گرفته شده که به معنای تدهین‌شده یا مسح‌شده است. ریشه عبری این واژه، מ-ش-ח مَشَح، به عمل تدهین با روغن مقدس اشاره دارد که در فرهنگ یهودی نشانه انتصاب از طرف خداوند برای نقشی خاص مانند پادشاه، کاهن یا پیامبر بود.[۱] این عمل معمولاً با ریختن روغن زیتون بر سر فرد انجام می‌شد تا تقدس و مشروعیت الهی او تأیید شود. در زبان یونانی، معادل این واژه Χριστός خریستوس است که در عهد جدید به عیسی نسبت داده شده است.[۲] در زبان آرامی ، که در زمان عیسی زبان رایج یهودیان بود، واژه ܡܫܝܚܐ مشیحا به کار می‌رفت و معنای مشابهی داشت.
جدول ریشه‌شناسی
| زبان | ریشه | تلفظ |
|---|---|---|
| عبری | מָשִׁיחַ (م-ش-ح) | Māshīaḥ |
| یونانی | Χριστός (خریستوس) | Khristos |
| آرامی | ܡܫܝܚܐ (مشیحا) | Mshīḥā |
کاربرد واژه مسیح در عهد قدیم
در عهد قدیم، واژه مسیح (ماشیاح) به افرادی اطلاق می‌شد که از سوی خداوند برای انجام نقش‌های الهی، مانند پادشاهی یا کهانت، تدهین شده بودند. این کاربرد نشان‌دهنده انتخاب الهی و مشروعیت برای انجام مأموریت‌های خاص بود:
پادشاهان اسرائیل
- شائول: شائول، اولین پادشاه اسرائیل، به‌عنوان مسیح خداوند توصیف شده است، زیرا از سوی سموئیل نبی با روغن تدهین شد.[۳] این عنوان نشان‌دهنده انتخاب الهی او برای رهبری قوم اسرائیل بود، گرچه بعدها به دلیل نافرمانی از خداوند رد شد.[۴] حتی پس از رد شدن، داود از کشتن او خودداری کرد و او را مسیح خداوند خواند، که نشان‌دهنده احترام به مقام تدهین‌شده اوست.[۵]
- داود: داود، برجسته‌ترین پادشاه اسرائیل، بارها به‌عنوان مسیح خداوند نامیده شده است. او توسط سموئیل تدهین شد و به‌عنوان پادشاهی برگزیده شد که قلبش با خدا همسو بود.[۶] در مزامیر، داود به‌عنوان «مسیح» توصیف شده و پادشاهی او به‌عنوان پیش‌تصویری از پادشاهی ابدی مسیح موعود دیده می‌شود.[۷]
- سلیمان و دیگر پادشاهان: گرچه به‌طور صریح ذکر نشده، برخی از پادشاهان بعدی اسرائیل و یهودا نیز به دلیل تدهین شدن برای پادشاهی، به‌صورت ضمنی مسیح محسوب می‌شدند. برای مثال، در مزامیر، اشاره به پادشاهان تدهین‌شده به‌عنوان نمایندگان خدا دیده می‌شود.[۸]
کاهنان
کاهنان اعظم، به‌ویژه هارون و فرزندانش، نیز به دلیل تدهین با روغن مقدس برای خدمت در خیمه یا معبد، مسیح خوانده می‌شدند.[۹] این کاربرد نشان‌دهنده نقش کاهن اعظم به‌عنوان واسطه میان خدا و قوم اسرائیل بود.
کوروش کبیر
یکی از کاربردهای استثنایی واژه مسیح در عهد قدیم و مورد توجه پارسی زبانان برای کوروش کبیر، پادشاه پارسیان، است. در کتاب اشعیا، کوروش به‌عنوان مسیح یا تدهین‌شده خداوند خطاب شده است، زیرا خداوند او را برای آزادسازی قوم اسرائیل از اسارت بابل و بازسازی معبد اورشلیم برگزید.[۱۰]
- کوروش یک غیر یهودی و غیر ایماندار به خدای اسرائیل بود، اما در الاهیات کتاب مقدس، او به‌عنوان ابزاری در دست خداوند برای اجرای اراده خداوند دیده می‌شود.
- نقش کوروش محدود به یک مأموریت تاریخی (آزادسازی یهودیان و بازسازی معبد) بود و هیچ جنبه روحانی یا نجات‌بخش روحانی نداشت.
مسیح موعود
در متون نبوتی عهد قدیم ، واژه مسیح به شخصیتی موعود و آینده‌نگرانه اشاره دارد که قوم اسرائیل را نجات خواهد داد و پادشاهی خداوندی را برقرار خواهد کرد. برای مثال، در اشعیا، پیشگویی‌هایی درباره پادشاهی عادل و ابدی وجود دارد که به مسیح موعود نسبت داده می‌شود.[۱۱] در دانیال، اشاره به مسیح پیشوا وجود دارد که در زمان‌های تعیین‌شده ظهور خواهد کرد.[۱۲] این پیشگویی‌ها در یهودیت به انتظار یک ناجی زمینی و در مسیحیت به عیسی ناصری مرتبط شده‌اند.
کاربرد واژه «مسیح» در عهد جدید
در عهد جدید، واژه مسیح (خریستوس) به‌طور خاص به عیسی ناصری اطلاق می‌شود که به اعتقاد ایمانداران مسیحی، تحقق نبوتهای عهد قدیم است. عیسی بارها به‌عنوان مسیح شناخته شده و این عنوان توسط شاگردان، مردم و حتی دشمنانش به او نسبت داده شده است.[۱۳]
انجیل به قلم متی به‌ویژه بر تحقق نبوتهای عهد قدیم توسط عیسی تأکید دارد، مانند تولد از باکره یا ورود به اورشلیم بر کره‌الاغ.[۱۴][۱۵] در رساله‌های پولس، «مسیح» به‌عنوان بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت عیسی به کار رفته و تأکید شده است.[۱۶]
مقایسه افرادی که «مسیح» خوانده شده‌اند
واژه «مسیح» در کتاب مقدس برای افراد مختلف با معانی و نقش‌های متفاوتی به کار رفته است. در زیر، مقایسه‌ای جامع از این افراد ارائه شده است:
جدول مقایسه افراد با عنوان مسیح
| شخصیت | نقش به‌عنوان مسیح | زمینه تاریخی/الاهیاتی | آیات کلیدی |
|---|---|---|---|
| شائول | پادشاه تدهین‌شده اسرائیل | اولین پادشاه اسرائیل، برگزیده برای رهبری | اول سموئیل فصل ۱۰ آیه ۱ |
| داود | پادشاه تدهین‌شده و پیش‌تصویر مسیح موعود | پادشاهی که قلبش با خدا بود | مزامیر فصل ۱۸ آیه ۵۰ |
| کاهنان اعظم | واسطه‌های تدهین‌شده میان خدا و قوم | خدمت در خیمه/معبد | لاویان فصل ۸ آیه ۱۲ |
| کوروش کبیر | پادشاه تدهین‌شده برای آزادسازی اسرائیل | ابزار الهی در تاریخ | اشعیا فصل ۴۵ آیه ۱ |
| عیسی ناصری | نجات‌دهنده بشریت، پسر خدا، مسیح موعود | تحقق تمام پیشگویی‌های عهد قدیم | انجیل به قلم متی فصل ۱۶ آیه ۱۶ |
پانویس‌ها
- ↑ اول سموئیل فصل ۱۶ آیه ۱۳
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۱ آیه ۱۶
- ↑ اول سموئیل فصل ۱۰ آیه ۱
- ↑ اول سموئیل فصل ۱۵ آیه ۲۶
- ↑ اول سموئیل فصل ۲۴ آیه ۶
- ↑ اول سموئیل فصل ۱۶ آیه ۱۳
- ↑ مزامیر فصل ۱۸ آیه ۵۰
- ↑ مزامیر فصل ۲ آیه ۲
- ↑ لاویان فصل ۸ آیه ۱۲
- ↑ اشعیا فصل ۴۵ آیه ۱
- ↑ اشعیا فصل ۹ آیه ۶-۷
- ↑ دانیال فصل ۹ آیه ۲۵
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۱۶ آیه ۱۶
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۱ آیه ۲۳
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۲۱ آیه ۵
- ↑ رساله اول به قرنتیان فصل ۱۵ آیه ۳-۴