گناه: تفاوت میان نسخهها
جز ۱ نسخه واردشده |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{واژه}} | |||
== گناه == | == گناه == | ||
'''گناه ''' در [[کتاب مقدس]] از ریشههای [[زبان عبری|عبری]]، [[زبان یونانی|یونانی]] و آرامی سرچشمه میگیرد که هرکدام معنای خاص و مکملی را در بر دارند که برای اشاره به تخطی از اراده الهی، خطا یا انحراف از مسیر الهی به کار رفتهاند. | |||
<div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | |||
<table style="min-width:100%; border-collapse:collapse;"> | |||
<tr> | |||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">زبان</th> | |||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">ریشه</th> | |||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">تلفظ به فارسی</th> | |||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">توضیح</th> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">חָטָא (ḥāṭāʾ)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">خَطا</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">خطا کردن، از هدف دور شدن<ref>[[داوران فصل 20|کتاب داوران فصل ۲۰ آیه ۱۶]]</ref></td> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">פֶּשַׁע (pešaʿ)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">پِشَع</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">طغیان، نافرمانی آگاهانه<ref>[[اشعیا فصل 1|اشعیا فصل ۱ آیه ۲]]</ref></td> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">עָוֹן (ʿāwōn)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عاوون</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">کجی، بیعدالتی، پیامد گناه<ref>[[مزامیر فصل 32|مزامیر فصل ۳۲ آیه ۵]]</ref></td> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ἁμαρτία (hamartía)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">هامارتیا</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">خطا، وضعیت گناهآلود بشر<ref name="rom3">[[رساله به رومیان فصل 3|رساله به رومیان فصل ۳ آیه ۲۳]]</ref></td> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">παράπτωμα (paráptōma)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">پاراپتوما</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">لغزش یا خطای عملی<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 6|انجیل به قلم متی فصل ۶ آیه ۱۴]]</ref></td> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ἀνομία (anomía)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آنومیا</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">بیقانونی، بیاعتنایی به شریعت خدا<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 7|انجیل به قلم متی فصل ۷ آیه ۲۳]]</ref></td> | |||
</tr> | |||
<tr> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">חֲטָאָה (ḥăṭāʾāh)</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">خَطاها</td> | |||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">کاربرد در متون آرامی عهد عتیق</td> | |||
</tr> | |||
</table> | |||
</div> | |||
== کاربرد در کتاب مقدس == | |||
مفهوم گناه در [[کتاب مقدس]] به هرگونه تخطی از اراده یا قانون [[خداوند]]، چه عمدی و چه غیرعمدی، اشاره دارد. در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]]، گناه اغلب با نقض [[شریعت]] [[موسی]]، مانند نافرمانی از احکام الهی یا رفتار غیراخلاقی، مرتبط است.<ref>[[لاویان فصل 4|لاویان فصل ۴ آیه ۲]]</ref> در [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]]، گناه مفهومی گستردهتر مییابد و شامل انحراف از عدالت خداوند، عدم [[ایمان]]، یا نپذیرفتن [[نجات|فیض مسیح]] میشود.<ref name="rom3"/> همچنین، گناه به عنوان یک وضعیت ذاتی بشری معرفی میشود که از سقوط آدم و حوا نشأت گرفته است.<ref>[[پیدایش فصل 3|پیدایش فصل ۳ آیه ۶]]</ref> | |||
گناه در الاهیات مسیحی به دو دسته اصلی تقسیم میشود: | |||
*گناه اصلی (ارثی)، که به وضعیت گناهآلود همه انسانها از بدو تولد اشاره دارد | |||
*گناه شخصی، که به اعمال خطای فردی مربوط است.<ref>[[مزامیر فصل 51|مزامیر فصل ۵۱ آیه ۵]]</ref> | |||
== اهمیت تاریخی یا الاهیاتی == | |||
مفهوم گناه در الاهیات مسیحی جایگاه محوری دارد، زیرا مبنای نیاز به رستگاری و [[نجات|فیض الهی]] را تشکیل میدهد. در سنت [[پروتستان]]، گناه به عنوان مانع اصلی رابطه انسان با [[خداوند|خدا]] دیده شده و [[توبه]] و [[ایمان]] به [[مسیح]] راه بخشش آن است.<ref>[[اعمال فصل 3|اعمال فصل ۳ آیه ۱۹]]</ref> | |||
== ابعاد گناه == | |||
مفهوم گناه در [[کتاب مقدس]] و الاهیات مسیحی دارای ابعاد متعددی است که در ادامه بررسی میشوند: | |||
=== بعد فردی === | |||
گناه به عنوان عمل خطا یا نافرمانی فردی در برابر [[خداوند]] تعریف میشود، شامل اندیشهها، سخنان و رفتارهایی که با اراده [[خداوند]] در تضاد هستند.<ref>[[امثال سلیمان فصل 21|امثال سلیمان فصل ۲۱ آیه ۴]]</ref><ref>[[انجیل به قلم مرقس فصل 7|انجیل به قلم مرقس فصل ۷ آیه ۲۰–۲۳]]</ref> | |||
=== | === بعد جمعی === | ||
[[کتاب مقدس]] به گناه جمعی یک قوم یا ملت اشاره دارد که میتواند به داوری [[خداوند]] منجر شود.<ref>[[دوم پادشاهان فصل 17|دوم پادشاهان فصل ۱۷ آیه ۷–۱۸]]</ref><ref>[[رساله به رومیان فصل 5|رساله به رومیان فصل ۵ آیه ۱۲]]</ref> | |||
=== گناه | === بعد ذاتی (گناه اصلی) === | ||
گناه به عنوان یک وضعیت ذاتی و وراثتی معرفی میشود که از سقوط آدم و حوا سرچشمه گرفته و همه انسانها را در بر میگیرد.<ref name="gen3">[[پیدایش فصل 3|پیدایش فصل ۳ آیه ۶]]</ref><ref>[[رساله به رومیان فصل 5|رساله به رومیان فصل ۵ آیه ۱۹]]</ref> | |||
=== | === بعد الاهیاتی === | ||
*پروتستانها: گناه عامل جدایی کامل از [[خداوند|خدا]] و ناتوانی انسان در رسیدن به عدالت [[خداوند]] است. رستگاری تنها از طریق [[فیض]] و [[ایمان]] به [[عیسی]] [[مسیح]] ممکن است.<ref>[[رساله به افسسیان فصل 2|رساله به افسسیان فصل ۲ آیه ۸–۹]]: «زیرا به فیض نجات یافتهاید، بهوسیلهٔ ایمان؛ و این از شما نیست، بلکه بخشش خداست. نه از اعمال، تا هیچکس فخر نکند.»</ref> | |||
*کاتولیکها: تمایز میان گناه کبیره و صغیره قائلاند و رستگاری را از طریق [[ایمان]]، اعمال صالح و اسرار کلیسا میدانند.<ref>کتاب تعلیمات کلیسای کاتولیک (Catechism of the Catholic Church) بخش ۱۸۵۴: «The distinction between mortal and venial sin is in Scripture, became part of the tradition of the Church, and it is corroborated by human experience.» (تمایز بین گناه کبیره و صغیره در کتاب مقدس وجود دارد، بخشی از سنت کلیسا شد و تجربهٔ انسانی آن را تأیید میکند.) [https://www.vatican.va/content/catechism/en/part_three/section_one/chapter_one/article_8/iv_the_gravity_of_sin_mortal_and_venial_sin.html]</ref><ref>الهیات کاتولیک دربارهٔ عادلشمردگی (Justification): «This transformation is made possible by accessing the merit of Christ […] through faith and the sacraments.» (این دگرگونی از طریق دسترسی به شایستگی مسیح، بهوسیلهٔ ایمان و اسرار کلیسا ممکن میشود.) [https://en.wikipedia.org/wiki/Justification_(theology)]</ref> | |||
*ارتدوکسها: گناه را بیماری روحی میبینند که از طریق [[دعا]]، [[توبه]] و مشارکت در [[اسرار کلیسا]] شفا مییابد.<ref>کتاب «The Orthodox Faith» اثر Thomas Hopko، بخش «Sin, Evil and Death»: «Sin is understood as a sickness that needs to be healed, not merely a legal guilt to be pardoned.» (گناه به عنوان بیماریای درک میشود که باید شفا یابد، نه صرفاً تقصیری قانونی که باید بخشیده شود.) [https://www.oca.org/orthodoxy/the-orthodox-faith/spirituality/sin-evil-and-death/sin]</ref> | |||
== | == بعد تاریخی-یهودی == | ||
در سنت یهودی، گناه به نقض [[شریعت]] [[موسی]] مرتبط است. واژگان חָטָא و עָוֹן هم عمل خطا و هم پیامد آن بر رابطه با [[خداوند|خدا]] و جامعه را نشان میدهند.<ref>[[لاویان فصل 16|لاویان فصل ۱۶ آیه ۲۱–۲۲]]</ref> | |||
== بعد مسیحشناختی == | |||
گناه | در عهد جدید، گناه در ارتباط با کار [[مسیح]] تفسیر میشود. مرگ و رستاخیز [[مسیح]] به عنوان راهحل نهایی برای مشکل گناه معرفی شده است.<ref>[[انجیل به قلم یوحنا فصل 1|انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیه ۲۹]]</ref><ref>[[رساله اول یوحنا فصل 3|رساله اول یوحنا فصل ۳ آیه ۵]]</ref> | ||
== | ==پانویس== | ||
[[رده: | [[رده: واژه کتاب مقدس]] | ||
نسخهٔ ۲۷ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۴۸
گناه
گناه در کتاب مقدس از ریشههای عبری، یونانی و آرامی سرچشمه میگیرد که هرکدام معنای خاص و مکملی را در بر دارند که برای اشاره به تخطی از اراده الهی، خطا یا انحراف از مسیر الهی به کار رفتهاند.
زبان | ریشه | تلفظ به فارسی | توضیح |
---|---|---|---|
عبری | חָטָא (ḥāṭāʾ) | خَطا | خطا کردن، از هدف دور شدن[۱] |
عبری | פֶּשַׁע (pešaʿ) | پِشَع | طغیان، نافرمانی آگاهانه[۲] |
عبری | עָוֹן (ʿāwōn) | عاوون | کجی، بیعدالتی، پیامد گناه[۳] |
یونانی | ἁμαρτία (hamartía) | هامارتیا | خطا، وضعیت گناهآلود بشر[۴] |
یونانی | παράπτωμα (paráptōma) | پاراپتوما | لغزش یا خطای عملی[۵] |
یونانی | ἀνομία (anomía) | آنومیا | بیقانونی، بیاعتنایی به شریعت خدا[۶] |
آرامی | חֲטָאָה (ḥăṭāʾāh) | خَطاها | کاربرد در متون آرامی عهد عتیق |
کاربرد در کتاب مقدس
مفهوم گناه در کتاب مقدس به هرگونه تخطی از اراده یا قانون خداوند، چه عمدی و چه غیرعمدی، اشاره دارد. در عهد قدیم، گناه اغلب با نقض شریعت موسی، مانند نافرمانی از احکام الهی یا رفتار غیراخلاقی، مرتبط است.[۷] در عهد جدید، گناه مفهومی گستردهتر مییابد و شامل انحراف از عدالت خداوند، عدم ایمان، یا نپذیرفتن فیض مسیح میشود.[۴] همچنین، گناه به عنوان یک وضعیت ذاتی بشری معرفی میشود که از سقوط آدم و حوا نشأت گرفته است.[۸]
گناه در الاهیات مسیحی به دو دسته اصلی تقسیم میشود:
- گناه اصلی (ارثی)، که به وضعیت گناهآلود همه انسانها از بدو تولد اشاره دارد
- گناه شخصی، که به اعمال خطای فردی مربوط است.[۹]
اهمیت تاریخی یا الاهیاتی
مفهوم گناه در الاهیات مسیحی جایگاه محوری دارد، زیرا مبنای نیاز به رستگاری و فیض الهی را تشکیل میدهد. در سنت پروتستان، گناه به عنوان مانع اصلی رابطه انسان با خدا دیده شده و توبه و ایمان به مسیح راه بخشش آن است.[۱۰]
ابعاد گناه
مفهوم گناه در کتاب مقدس و الاهیات مسیحی دارای ابعاد متعددی است که در ادامه بررسی میشوند:
بعد فردی
گناه به عنوان عمل خطا یا نافرمانی فردی در برابر خداوند تعریف میشود، شامل اندیشهها، سخنان و رفتارهایی که با اراده خداوند در تضاد هستند.[۱۱][۱۲]
بعد جمعی
کتاب مقدس به گناه جمعی یک قوم یا ملت اشاره دارد که میتواند به داوری خداوند منجر شود.[۱۳][۱۴]
بعد ذاتی (گناه اصلی)
گناه به عنوان یک وضعیت ذاتی و وراثتی معرفی میشود که از سقوط آدم و حوا سرچشمه گرفته و همه انسانها را در بر میگیرد.[۱۵][۱۶]
بعد الاهیاتی
- پروتستانها: گناه عامل جدایی کامل از خدا و ناتوانی انسان در رسیدن به عدالت خداوند است. رستگاری تنها از طریق فیض و ایمان به عیسی مسیح ممکن است.[۱۷]
- کاتولیکها: تمایز میان گناه کبیره و صغیره قائلاند و رستگاری را از طریق ایمان، اعمال صالح و اسرار کلیسا میدانند.[۱۸][۱۹]
- ارتدوکسها: گناه را بیماری روحی میبینند که از طریق دعا، توبه و مشارکت در اسرار کلیسا شفا مییابد.[۲۰]
بعد تاریخی-یهودی
در سنت یهودی، گناه به نقض شریعت موسی مرتبط است. واژگان חָטָא و עָוֹן هم عمل خطا و هم پیامد آن بر رابطه با خدا و جامعه را نشان میدهند.[۲۱]
بعد مسیحشناختی
در عهد جدید، گناه در ارتباط با کار مسیح تفسیر میشود. مرگ و رستاخیز مسیح به عنوان راهحل نهایی برای مشکل گناه معرفی شده است.[۲۲][۲۳]
پانویس
- ↑ کتاب داوران فصل ۲۰ آیه ۱۶
- ↑ اشعیا فصل ۱ آیه ۲
- ↑ مزامیر فصل ۳۲ آیه ۵
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ رساله به رومیان فصل ۳ آیه ۲۳
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۶ آیه ۱۴
- ↑ انجیل به قلم متی فصل ۷ آیه ۲۳
- ↑ لاویان فصل ۴ آیه ۲
- ↑ پیدایش فصل ۳ آیه ۶
- ↑ مزامیر فصل ۵۱ آیه ۵
- ↑ اعمال فصل ۳ آیه ۱۹
- ↑ امثال سلیمان فصل ۲۱ آیه ۴
- ↑ انجیل به قلم مرقس فصل ۷ آیه ۲۰–۲۳
- ↑ دوم پادشاهان فصل ۱۷ آیه ۷–۱۸
- ↑ رساله به رومیان فصل ۵ آیه ۱۲
- ↑ پیدایش فصل ۳ آیه ۶
- ↑ رساله به رومیان فصل ۵ آیه ۱۹
- ↑ رساله به افسسیان فصل ۲ آیه ۸–۹: «زیرا به فیض نجات یافتهاید، بهوسیلهٔ ایمان؛ و این از شما نیست، بلکه بخشش خداست. نه از اعمال، تا هیچکس فخر نکند.»
- ↑ کتاب تعلیمات کلیسای کاتولیک (Catechism of the Catholic Church) بخش ۱۸۵۴: «The distinction between mortal and venial sin is in Scripture, became part of the tradition of the Church, and it is corroborated by human experience.» (تمایز بین گناه کبیره و صغیره در کتاب مقدس وجود دارد، بخشی از سنت کلیسا شد و تجربهٔ انسانی آن را تأیید میکند.) [۱]
- ↑ الهیات کاتولیک دربارهٔ عادلشمردگی (Justification): «This transformation is made possible by accessing the merit of Christ […] through faith and the sacraments.» (این دگرگونی از طریق دسترسی به شایستگی مسیح، بهوسیلهٔ ایمان و اسرار کلیسا ممکن میشود.) [۲]
- ↑ کتاب «The Orthodox Faith» اثر Thomas Hopko، بخش «Sin, Evil and Death»: «Sin is understood as a sickness that needs to be healed, not merely a legal guilt to be pardoned.» (گناه به عنوان بیماریای درک میشود که باید شفا یابد، نه صرفاً تقصیری قانونی که باید بخشیده شود.) [۳]
- ↑ لاویان فصل ۱۶ آیه ۲۱–۲۲
- ↑ انجیل به قلم یوحنا فصل ۱ آیه ۲۹
- ↑ رساله اول یوحنا فصل ۳ آیه ۵