باکره
برای بهبود صفحه، در قسمت بحث پیشنهادات خود را با منبع معتبر مطرح کنید تا بررسی و اعمال شود
باکره
باکره (به عبری: בְּתוּלָה، به یونانی: παρθένος) واژه‌ای کلیدی در کتاب مقدس است که در عهد قدیم و عهد جدید با معانی تحت‌اللفظی و نمادین به کار رفته است. این واژه به معنای دختر پاکدامن و ازدواج‌نکرده است
ریشه‌شناسی
معادل صحیح پارسی دوشیزه یا دختر پاکدامن است که معنای اصلی واژه‌های عبری و یونانی را دقیق‌تر منتقل می‌کند.
| زبان | ریشه |
|---|---|
| عبری | בְּתוּלָה (بتولا) |
| آرامی | ܒܬܘܠܬܐ (بتولتا) |
| یونانی | παρθένος (پارتنوس) |
تحلیل زبانی
- عبری (בְּתוּלָה): ریشه این واژه احتمالاً از «بتل» به معنای جدا شدن یا ممتاز بودن گرفته شده است. در فرهنگ عبری، بتولا معمولاً به دختری اشاره دارد که ازدواج نکرده و از نظر جسمانی پاکدامن است. این واژه در برخی موارد معنای کلی‌تری مانند دختر جوان دارد، اما در متون تورات، تأکید بر پاکدامنی جنسی است.[۱]
- آرامی (ܒܬܘܠܬܐ): این واژه در متون آرامی، مانند ترگوم‌ها، معادل عبری بتولا است و به دختری پاکدامن و ازدواج‌نکرده اشاره دارد.
- یونانی (παρθένος): در نسخه سبعینیه ترجمه یونانی عهد قدیم و عهد جدید، پارتنوس به معنای دختر باکره یا دختر پاکدامن به کار رفته است. این واژه در فرهنگ یونانی رومی نیز برای زنان جوان و پاکدامن، از جمله در اساطیر (مانند الهه آرتمیس)، استفاده می‌شد. در عهد جدید، این واژه معنای الاهیاتی عمیقی در اشاره به مریم، مادر عیسی، پیدا می‌کند.[۲]
کاربرد در عهد قدیم
واژه باکره در عهد قدیم در زمینه‌های حقوقی، اجتماعی و نمادین به کار رفته است:
- کاربرد حقوقی: در قوانین تورات، باکرگی نشانه‌ای از پاکدامنی و ارزش اجتماعی بود. قوانین مربوط به اثبات باکرگی در ازدواج، مانند آنچه در تثنیه آمده، نشان‌دهنده اهمیت این مفهوم در فرهنگ قوم اسرائیل است.[۳] برای نمونه، ربکا به‌عنوان دختر پاکدامن توصیف شده که هیچ مردی او را نشناخته بود.[۴]
- کاربرد نمادین: در متون نبوتی، قوم اسرائیل یا شهرهای مقدس مانند اورشلیم به‌عنوان دختر باکره صهیون توصیف شده‌اند، که نمادی از پاکی، تقدس و رابطه عهدی با خداست.[۵]
تحول معنایی در عهد جدید
در عهد جدید، مفهوم باکره از معنای جسمانی به مفهومی الاهیاتی و روحانی تحول می‌یابد:
- مریم باکره: نقطه اوج این مفهوم در روایت تولد عیسی مسیح از مریم است. متی و لوقا مریم را باکره (پارتنوس) توصیف می‌کنند که به‌صورت معجزه‌آسا از روح‌القدس باردار شد.[۶][۷] این رویداد به‌عنوان تحقق نبوت اشعیا (اینک باکره‌ای آبستن خواهد شد) تفسیر شده است.[۸]
- استعاره روحانی: پولس رسول در رساله دوم به قرنتیان، کلیسا را به باکره‌ای پاک تشبیه می‌کند که به مسیح، به‌عنوان داماد، تقدیم شده است.[۹] این استعاره بر پاکی روحانی و وفاداری ایمانداران به مسیح تأکید دارد.