باکره: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{واژه}} | |||
== باکره == | == باکره == | ||
'''باکره''' (به عبری: בְּתוּלָה، به یونانی: παρθένος) واژه‌ای کلیدی در [[کتاب مقدس]] است که در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]] و [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]] با معانی تحت‌اللفظی و نمادین به کار رفته است. این واژه به معنای | '''باکره''' (به عبری: בְּתוּלָה، به یونانی: παρθένος) واژه‌ای کلیدی در [[کتاب مقدس]] است که در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]] و [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]] با معانی تحت‌اللفظی و نمادین به کار رفته است. این واژه به معنای دختر پاکدامن و ازدواج‌نکرده است | ||
== ریشه‌شناسی == | == ریشه‌شناسی == | ||
معادل صحیح پارسی دوشیزه یا دختر پاکدامن است که معنای اصلی واژه‌های عبری و یونانی را دقیق‌تر منتقل می‌کند. | |||
<div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | <div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;"> | ||
| خط ۱۰: | خط ۱۱: | ||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">زبان</th> | <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">زبان</th> | ||
<th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">ریشه</th> | <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">ریشه</th> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">בְּתוּלָה (بتولا)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">בְּתוּלָה (بتولا)</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ܒܬܘܠܬܐ (بتولتا)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">ܒܬܘܠܬܐ (بتولتا)</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
<tr> | <tr> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td> | ||
<td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">παρθένος (پارتنوس)</td> | <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">παρθένος (پارتنوس)</td> | ||
</tr> | </tr> | ||
</table> | </table> | ||
</div> | </div> | ||
== تحلیل زبانی == | |||
* '''عبری (בְּתוּלָה)''': ریشه این واژه احتمالاً از «بتل» به معنای | * '''عبری (בְּתוּלָה)''': ریشه این واژه احتمالاً از «بتل» به معنای جدا شدن یا ممتاز بودن گرفته شده است. در فرهنگ عبری، بتولا معمولاً به دختری اشاره دارد که ازدواج نکرده و از نظر جسمانی پاکدامن است. این واژه در برخی موارد معنای کلی‌تری مانند دختر جوان دارد، اما در متون تورات، تأکید بر پاکدامنی جنسی است.<ref>[[تثنیه فصل 22|تثنیه فصل ۲۲ آیه ۱۴]]</ref> | ||
* '''آرامی (ܒܬܘܠܬܐ)''': این واژه در متون آرامی، مانند ترگوم‌ها، معادل عبری | |||
* '''یونانی (παρθένος)''': در نسخه سبعینیه | * '''آرامی (ܒܬܘܠܬܐ)''': این واژه در متون آرامی، مانند ترگوم‌ها، معادل عبری بتولا است و به دختری پاکدامن و ازدواج‌نکرده اشاره دارد. | ||
* '''یونانی (παρθένος)''': در نسخه [[سبعینیه]] ترجمه یونانی عهد قدیم و عهد جدید، پارتنوس به معنای دختر باکره یا دختر پاکدامن به کار رفته است. این واژه در فرهنگ یونانی رومی نیز برای زنان جوان و پاکدامن، از جمله در اساطیر (مانند الهه آرتمیس)، استفاده می‌شد. در عهد جدید، این واژه معنای الاهیاتی عمیقی در اشاره به [[مریم مادر عیسی|مریم]]، مادر عیسی، پیدا می‌کند.<ref>[[انجیل به قلم لوقا فصل 1|لوقا فصل ۱ آیه ۲۷]]</ref> | |||
== کاربرد در عهد قدیم == | == کاربرد در عهد قدیم == | ||
واژه | واژه باکره در عهد قدیم در زمینه‌های حقوقی، اجتماعی و نمادین به کار رفته است: | ||
* '''کاربرد حقوقی''': در قوانین تورات، باکرگی نشانه‌ای از پاکدامنی و ارزش اجتماعی بود. قوانین مربوط به اثبات باکرگی در ازدواج، مانند آنچه در [[تثنیه]] آمده، نشان‌دهنده اهمیت این مفهوم در فرهنگ قوم اسرائیل است.<ref>[[تثنیه فصل 22|تثنیه فصل ۲۲ آیات ۱۳–۲۹]]</ref> برای نمونه، ربکا به‌عنوان دختر پاکدامن توصیف شده که هیچ مردی او را نشناخته بود.<ref>[[پیدایش فصل 24|پیدایش فصل ۲۴ آیه ۱۶]]</ref> | |||
* ''' | |||
* '''کاربرد نمادین''': در متون نبوتی، [[قوم اسرائیل]] یا شهرهای مقدس مانند [[اورشلیم]] به‌عنوان دختر باکره صهیون توصیف شده‌اند، که نمادی از پاکی، تقدس و رابطه عهدی با خداست.<ref>[[اشعیا فصل 37|اشعیا فصل ۳۷ آیه ۲۲]]</ref> | |||
== تحول معنایی در عهد جدید == | |||
در عهد جدید، مفهوم باکره از معنای جسمانی به مفهومی الاهیاتی و روحانی تحول می‌یابد: | |||
* '''مریم باکره''': نقطه اوج این مفهوم در روایت تولد [[عیسی]] [[مسیح]] از [[مریم مادر عیسی|مریم]] است. متی و لوقا [[مریم مادر عیسی|مریم]] را باکره (پارتنوس) توصیف می‌کنند که به‌صورت معجزه‌آسا از [[روح‌القدس]] باردار شد.<ref>[[انجیل به قلم متی فصل 1|متی فصل ۱ آیات ۲۲–۲۳]]</ref><ref>[[انجیل به قلم لوقا فصل 1|لوقا فصل ۱ آیه ۲۷]]</ref> این رویداد به‌عنوان تحقق نبوت [[اشعیا نبی | اشعیا]] (اینک باکره‌ای آبستن خواهد شد) تفسیر شده است.<ref>[[اشعیا فصل 7|اشعیا فصل ۷ آیه ۱۴]]</ref> | |||
در [[ | |||
* '''استعاره روحانی''': [[پولس رسول]] در رساله دوم به قرنتیان، [[کلیسا]] را به باکره‌ای پاک تشبیه می‌کند که به [[مسیح]]، به‌عنوان داماد، تقدیم شده است.<ref>[[رساله دوم به قرنتیان فصل 11|دوم قرنتیان فصل ۱۱ آیه ۲]]</ref> این استعاره بر پاکی روحانی و وفاداری ایمانداران به [[مسیح]] تأکید دارد. | |||
در | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
[[رده:واژه نامه کتاب مقدس]] | [[رده:واژه نامه کتاب مقدس]] | ||
نسخهٔ ۱۷ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۰۴:۱۰
برای بهبود صفحه، در قسمت بحث پیشنهادات خود را با منبع معتبر مطرح کنید تا بررسی و اعمال شود
باکره
باکره (به عبری: בְּתוּלָה، به یونانی: παρθένος) واژه‌ای کلیدی در کتاب مقدس است که در عهد قدیم و عهد جدید با معانی تحت‌اللفظی و نمادین به کار رفته است. این واژه به معنای دختر پاکدامن و ازدواج‌نکرده است
ریشه‌شناسی
معادل صحیح پارسی دوشیزه یا دختر پاکدامن است که معنای اصلی واژه‌های عبری و یونانی را دقیق‌تر منتقل می‌کند.
| زبان | ریشه |
|---|---|
| عبری | בְּתוּלָה (بتولا) |
| آرامی | ܒܬܘܠܬܐ (بتولتا) |
| یونانی | παρθένος (پارتنوس) |
تحلیل زبانی
- عبری (בְּתוּלָה): ریشه این واژه احتمالاً از «بتل» به معنای جدا شدن یا ممتاز بودن گرفته شده است. در فرهنگ عبری، بتولا معمولاً به دختری اشاره دارد که ازدواج نکرده و از نظر جسمانی پاکدامن است. این واژه در برخی موارد معنای کلی‌تری مانند دختر جوان دارد، اما در متون تورات، تأکید بر پاکدامنی جنسی است.[۱]
- آرامی (ܒܬܘܠܬܐ): این واژه در متون آرامی، مانند ترگوم‌ها، معادل عبری بتولا است و به دختری پاکدامن و ازدواج‌نکرده اشاره دارد.
- یونانی (παρθένος): در نسخه سبعینیه ترجمه یونانی عهد قدیم و عهد جدید، پارتنوس به معنای دختر باکره یا دختر پاکدامن به کار رفته است. این واژه در فرهنگ یونانی رومی نیز برای زنان جوان و پاکدامن، از جمله در اساطیر (مانند الهه آرتمیس)، استفاده می‌شد. در عهد جدید، این واژه معنای الاهیاتی عمیقی در اشاره به مریم، مادر عیسی، پیدا می‌کند.[۲]
کاربرد در عهد قدیم
واژه باکره در عهد قدیم در زمینه‌های حقوقی، اجتماعی و نمادین به کار رفته است:
- کاربرد حقوقی: در قوانین تورات، باکرگی نشانه‌ای از پاکدامنی و ارزش اجتماعی بود. قوانین مربوط به اثبات باکرگی در ازدواج، مانند آنچه در تثنیه آمده، نشان‌دهنده اهمیت این مفهوم در فرهنگ قوم اسرائیل است.[۳] برای نمونه، ربکا به‌عنوان دختر پاکدامن توصیف شده که هیچ مردی او را نشناخته بود.[۴]
- کاربرد نمادین: در متون نبوتی، قوم اسرائیل یا شهرهای مقدس مانند اورشلیم به‌عنوان دختر باکره صهیون توصیف شده‌اند، که نمادی از پاکی، تقدس و رابطه عهدی با خداست.[۵]
تحول معنایی در عهد جدید
در عهد جدید، مفهوم باکره از معنای جسمانی به مفهومی الاهیاتی و روحانی تحول می‌یابد:
- مریم باکره: نقطه اوج این مفهوم در روایت تولد عیسی مسیح از مریم است. متی و لوقا مریم را باکره (پارتنوس) توصیف می‌کنند که به‌صورت معجزه‌آسا از روح‌القدس باردار شد.[۶][۷] این رویداد به‌عنوان تحقق نبوت اشعیا (اینک باکره‌ای آبستن خواهد شد) تفسیر شده است.[۸]
- استعاره روحانی: پولس رسول در رساله دوم به قرنتیان، کلیسا را به باکره‌ای پاک تشبیه می‌کند که به مسیح، به‌عنوان داماد، تقدیم شده است.[۹] این استعاره بر پاکی روحانی و وفاداری ایمانداران به مسیح تأکید دارد.