یکنیا
یَکُنیا
نام یَکُنیا (به عبری: יְכָנְיָה، Yehkonyah) یکی از نام‌های کتاب مقدس است که در عهد قدیم به کار رفته است. این نام از ریشه عبری مشتق شده و به معنای خداوند پایداری می‌بخشد یا امید به خداوند است.
| زبان | ریشه | تلفظ به فارسی |
|---|---|---|
| عبری | יְכָנְיָה (Yehkonyah) | یَکُنیا |
| یونانی | Ιεχονιας (Iechonias) | یِخُنیاس |
| آرامی | - | - |
ریشه عبری یَکُنیا از دو بخش تشکیل شده است: יה (Yah) که اشاره به نام خداوند (یهوه) دارد و כָנָה (konah) که به معنای برقراری یا پایداری است. در یونانی، این نام در ترجمه سپتواجینت به صورت یِخُنیاس آمده است. در متون آرامی، معادل مستقیمی برای این نام ذکر نشده است.
حضور در کتاب مقدس
یَکُنیا، که گاهی با نام‌های یهویاکین یا کُنیا نیز شناخته می‌شود، یکی از پادشاهان یهودا در عهد قدیم بود. او فرزند یهویاقیم و نوه یوشیا بود و در سن هجده‌سالگی به پادشاهی رسید.[۱] سلطنت او کوتاه و تنها سه ماه و ده روز طول کشید، پیش از آنکه به دست نبوکدنصر، پادشاه بابل، اسیر و به بابل تبعید شود.[۲] یَکُنیا در تبعید بابل باقی ماند تا زمانی که اویل‌مردوک، پادشاه بعدی بابل، او را از زندان آزاد کرد و به او احترام گذاشت.[۳]
نام یَکُنیا همچنین در نسب نامه عیسی مسیح در عهد جدید ذکر شده است، که نشان‌دهنده جایگاه او در سلسله پادشاهان یهودا و ارتباطش با دودمان داوود است.[۴]
نقش تاریخی یا الاهیاتی
یَکُنیا از نظر تاریخی به‌عنوان یکی از آخرین پادشاهان یهودا پیش از تبعید بابل شناخته می‌شود. سلطنت کوتاه او و تبعیدش به بابل نشانه‌ای از پایان دوره پادشاهی مستقل یهودا و آغاز دوران تبعید است که تأثیر عمیقی بر هویت دینی و ملی قوم اسرائیل گذاشت. در متون نبوی، مانند ارمیا، نفرینی بر یَکُنیا ذکر شده که نشان‌دهنده قطع شدن سلطنت از نسل او است.[۵] بااین‌حال، حضور نام او در نسب‌نامه مسیح در عهد جدید، پرسش‌های الاهیاتی درباره تحقق وعده‌های الهی به دودمان داوود را مطرح کرده است.
از منظر الاهیاتی، برخی مفسران پروتستان و کاتولیک معتقدند که نفرین ارمیا بر یَکُنیا به معنای پایان سلطنت زمینی بود، اما وعده الهی برای دودمان داوود از طریق مسیح به‌صورت روحانی تحقق یافت. در مقابل، برخی الاهیدانان ارتدوکس تأکید دارند که شجره‌نامه متی نشان‌دهنده تداوم مشروعیت دودمان داوود است، حتی پس از تبعید. این اختلافات، بدون جانب‌داری، نشان‌دهنده پیچیدگی تفاسیر الاهیاتی درباره نقش یَکُنیا در تاریخ نجات است.