کاتبان
کاتبان
واژه کاتبان در انجیل به قلم متی فصل ۲ آیه ۴ به گروهی از نخبگان دینی در جامعه یهود اشاره دارد که نقش مهمی در حفظ، تفسیر و آموزش شریعت موسی داشتند.[۱]
ریشه‌شناسی
واژه کاتبان در ترجمه‌های پارسی کتاب مقدس از کلمه یونانی γραμματεῖς (گراماتِیس) گرفته شده است که در متن یونانی عهد جدید به کار رفته است. این واژه به متخصصان شریعت و متون مقدس یهود اشاره دارد. در زبان عبری، معادل این واژه סוֹפְרִים (سوفریم) است که از ریشه סָפַר (سافار) به معنای نوشتن یا شمارش/روایت کردن گرفته شده و به کاتبان و مفسران شریعت اشاره دارد.
زمینه تاریخی
کاتبان در زمان عهد جدید گروهی از نخبگان یهود بودند که متخصصان متون تورات و شریعت موسی به‌شمار می‌آمدند، نقش نگهداری و تفسیری داشتند و بیشترشان از فریسیان بودند، گرچه برخی از آنان نیز در میان صدوقیان حضور داشتند. وظایف اصلی آن‌ها شامل موارد زیر بود:
- نگارش و نسخه‌برداری متون مقدس: کاتبان با دقت متون تورات و سایر کتب مقدس را نسخه‌برداری می‌کردند.
- تفسیر شریعت: آن‌ها شریعت را برای مردم توضیح داده و در مسائل حقوقی و دینی قضاوت می‌کردند.
- آموزش: کاتبان به‌عنوان معلمان شریعت، تعالیم دینی را به شاگردان خود منتقل می‌کردند.
در انجیل به قلم متی فصل ۲ آیه ۴، هیرودیس کاتبان و سران کاهنان را فراخواند تا درباره محل تولد مسیح اطلاعات ارائه دهند. این نشان‌دهنده جایگاه بالای آن‌ها در جامعه یهود است، زیرا به متون پیشگویی مانند میکاه فصل ۵ آیه ۲ دسترسی داشتند و قادر به تفسیر آن بودند.[۲] در متون عهد جدید، کاتبان اغلب همراه با فریسیان و معلمان شریعت ذکر شده‌اند، که نشان‌دهنده ارتباط نزدیک آن‌ها با این گروه‌ها و نقش مشترکشان در آموزش و تفسیر شریعت است.[۳]
کاتبان نمادی از دانش دینی و مسئولیت حفظ کلام خدا هستند. با این حال، عیسی مسیح در مواردی با کاتبان به دلیل تمرکز بیش از حد بر جنبه‌های قانونی شریعت و نادیده گرفتن روح آن، مانند رحمت و عدالت و محبت، مخالفت کرد.[۴] در انجیل به قلم متی فصل ۲ آیه ۴، نقش کاتبان در تأیید پیشگویی‌های عهد قدیم درباره تولد مسیح نشان می‌دهد که خداوند از طریق کلام خود، حتی توسط افرادی که ممکن است قلباً به او وفادار نباشند، مقاصد خود را به انجام می‌رساند.[۱]