رِحُبعام
رِحُبعام
رِحُبعام (به عبری: רְחַבְעָם، به معنای «گسترش‌دهندهٔ مردم») پسر سلیمان و پادشاه یهودا پس از تقسیم قبایل اسرائیل بود. او به دلیل سیاست‌های سختگیرانه، باعث جدایی قبایل شمالی و شکل‌گیری دو پادشاهی شد.[۱]
ریشه‌شناسی نام
| زبان | نگارش اصلی | هجی فارسی | تلفظ فارسی |
|---|---|---|---|
| عبری | רְחַבְעָם | רְחַבְעָם | «رِحُبعام» (Reḥavʻām) |
| آرامی | ܪܚܒܥܡ | ܪܚܒܥܡ | «رَحبعام» (Raḥvʻām) |
| یونانی | Ῥοβοάμ | Ῥοβοάμ | «رُبُعام» (Rhouboám) |
روایت کتاب مقدس
تقسیم پادشاهی
پس از مرگ سلیمان، رحبعام در شکیم تاجگذاری کرد. وقتی قبایل شمالی از او خواستند مالیات‌ها را کاهش دهد، او به جای پذیرش نصیحت پیران، به توصیهٔ جوانان پاسخ داد: «پدرم شما را با تازیانه تنبیه کرد، من با عقرب‌ها تنبیه خواهم کرد!»[۲] این پاسخ باعث شورش قبایل شمالی و تشکیل پادشاهی مستقل اسرائیل شد.
حکومت بر یهودا
رحبعام ۱۷ سال بر یهودا و بیت‌لحم حکومت کرد. در دوران او، شیشق فرعون مصر به اورشلیم حمله کرد و گنجینه‌های معبد را غارت نمود.[۳]
تحلیل تاریخی
علل تقسیم پادشاهی
- **ساختار سیاسی**: تمرکز قدرت در اورشلیم و نادیده گرفتن قبایل شمالی (Bright, 2000, p. 214). - **اقتصاد**: مالیات‌های سنگین دورهٔ سلیمان (Finkelstein, 2001, p. 89).
ارزیابی حکومت
برپایهٔ منابع، رحبعام به دلیل «سختی قلب» (اول پادشاهان ۱۲:۱۵) نماد حکمرانی ناکارآمد در سنت یهودی-مسیحی است.
آیات کلیدی
«اسرائیل تا امروز از خاندان داوود جدا شده است.»
«رحبعام چهل و یک ساله بود که پادشاه شد.»
جستارهای وابسته
منابع
- Bright, J. (2000). *A History of Israel*. Westminster John Knox Press.
- Finkelstein, I. (2001). *The Bible Unearthed*. Free Press.