جلجتا
جلجتا
واژهٔ 'جلجتابه معنای مکان جمجمه است. این نام به محل صلیب کشیده شدن عیسی مسیح اشاره دارد. ریشه‌شناسی این واژه در زبان‌های عبری و آرامی به کلمه‌ای مرتبط است که به جمجمه یا سر اشاره می‌کند، و در زبان یونانی نیز همین معنا حفظ شده است.
| زبان | ریشه | تلفظ به فارسی |
|---|---|---|
| عبری | גלגלת (gulgōleṯ) | گولْگولِت |
| یونانی | Γολγοθᾶ (Golgotha) | گُلْگُتا |
| آرامی | גלגלתא (gulgaltā) | گولْگالْتا |
جایگاه جغرافیایی و تاریخی
جلجتا مکانی در نزدیکی شهر اورشلیم بود که در زمان عیسی مسیح به عنوان محل اعدام استفاده می‌شد. کتاب مقدس مشخص می‌کند که این مکان خارج از دیوارهای شهر قرار داشت، اما در نزدیکی آن بود.[۱] برخی پژوهشگران معتقدند که نام جلجتا به دلیل شکل تپه‌ای شبیه به جمجمه یا وجود جمجمه‌های اعدام‌شدگان در این مکان به آن داده شده است.
از نظر تاریخی، دو مکان احتمالی برای جلجتا پیشنهاد شده است:
- محل کلیسای قبر مقدس: این مکان از قرن چهارم میلادی به عنوان جلجتا شناخته شده و در حال حاضر در کلیسای قبر مقدس در اورشلیم قرار دارد. این دیدگاه در سنت مسیحی کاتولیک و ارتدوکس غالب است.
- باغ مقبره: برخی از پروتستان‌ها معتقدند که تپه‌ای در نزدیکی دروازه دمشق، معروف به باغ مقبره، محل واقعی جلجتا است، زیرا شباهت بیشتری به توصیفات کتاب مقدس دارد.
اختلاف نظر میان این دو مکان همچنان موضوع بحث‌های باستان‌شناسی و الاهیاتی است، اما هیچ‌یک به طور قطعی تأیید نشده‌اند.
جلجتا به عنوان محل صلیب کشیده شدن عیسی مسیح در هر چهار روایت انجیل (متی، مرقس، لوقا، یوحنا) ذکر شده است.[۲][۳][۴][۵] این مکان به دلیل نقش محوری‌اش در رویداد صلیب، از اهمیت الاهیاتی عمیقی برخوردار است. در الهیات مسیحی، جلجتا نماد فداکاری و فیض عیسی برای آمرزش گناهان بشریت و پیروزی بر مرگ از طریق رستاخیز است.