بت
بُت
واژه بُت در کتاب مقدس به اشیاء یا موجوداتی اشاره دارد که به جای خدا پرستش میشوند. این واژه در زبانهای عبری، یونانی و آرامی ریشههای دارد که به مفهوم پرستش غیرمشروع یا تصاویر ساختهشده توسط انسان دلالت میکنند:
زبان | ریشه | تلفظ به فارسی |
---|---|---|
عبری | עָצָב (عَتْسَب) | عَتْسَب |
یونانی | εἴδωλον (ایدولون) | اِیدولون |
آرامی | פְּתַכְּרָא (پْتَکْرا) | پَتَکرا |
کاربرد در کتاب مقدس
واژه بت در عهد قدیم و عهد جدید به اشیاء یا موجوداتی اشاره دارد که به جای خدا پرستش شده و غالباً به عنوان نمادهای کاذب قدرت یا الوهیت در نظر گرفته میشوند. در عهد قدیم، این واژه برای توصیف تصاویر دستساز قوم اسرائیل یا اقوام همسایه به کار رفته است، مانند بتهای بعل یا اشیره.[۱] در عهد جدید، بت به هر چیزی که جایگزین خدا شود، اعم از اشیاء مادی یا امیال انسانی، اشاره دارد.[۲] این مفهوم شامل پرستش پول، قدرت یا لذتهای نفسانی نیز میشود.[۲]
اهمیت تاریخی یا الاهیاتی
بتپرستی در کتاب مقدس به عنوان گناهی اساسی و نقض اولین فرمان از ده فرمان تلقی میشود، زیرا پرستش بتها به معنای انکار خدا به عنوان تنها خالق است.[۳]
از منظر الاهیاتی
بتپرستی نه تنها شامل پرستش تصاویر مادی است، بلکه هر گونه جایگزینی خدا با امور دنیوی را در بر میگیرد
- سنت پروتستان، تأکید بر جدایی کامل از بتپرستی و تمرکز بر رابطه مستقیم با خدا است.
- سنت کاتولیک و ارتدوکس، استفاده از تصاویر مذهبی (مانند شمایلها) گاهی بحثبرانگیز بوده، اما تأکید دارند که این تصاویر برای پرستش نیستند، بلکه به عنوان ابزارهای عبادی برای نزدیک شدن به خدا عمل میکنند.
این تفاوت دیدگاه، بهویژه در شورای دوم نیقیه (سال ۷۸۷ میلادی)، مورد بحث قرار گرفت و منجر به تمایز میان پرستش و تکریم شد.
در دنیای امروز، مفهوم بتپرستی در الاهیات مسیحی گسترش یافته و به اشکال مدرن آن اشاره دارد که اغلب ریشه در خودپرستی دارد. برای نمونه، پرستش ثروت، موفقیت، قدرت، روابط انسانی، یا حتی فناوری و سرگرمیهای دنیوی، به عنوان بتهای معاصر تلقی میشوند، زیرا این امور میتوانند جای خدا را در زندگی فرد بگیرند. این شباهت با بتپرستی باستانی در کتاب مقدس مشهود است، جایی که بتها نمادهای مادی قدرت یا امنیت بودند، همانند امروز که مصرفگرایی یا پرستش سلبریتیها به عنوان آیینهای مدرن عمل میکنند و فرد را از وابستگی به خدا دور میسازند. در دیدگاه مسیحی، چنین آیینهایی، هرچند بدون مجسمههای فیزیکی، همچنان نقض اصل ایمان هستند و به عنوان idolatry مدرن تحلیل میشوند، که اغلب با نیازهای درونی مانند کنترل یا امنیت مرتبط است.