فیلـیپس
فیلیپُس (به یونانی: Φίλιππος) یکی از دوازده حواری عیسی مسیح بود که در انجیلهای عهد جدید از او نام برده شده است. او اهل بیت صیدا در منطقه جلیل بود و نقش مهمی در تبلیغ مسیحیت در مناطق مختلف از جمله سامره و آسیای صغیر ایفا کرد. فیلیپُس به عنوان یکی از مبشران اولیه مسیحیت شناخته می‌شود و بر اساس سنت‌های کلیسایی، او در هیراپولیس به شهادت رسید.
ریشه‌شناسی نام
نام فیلیپُس ریشه در زبان یونانی دارد و به معنای "دوستدار اسب" است. این نام در دوران هلنیستی و رومی رواج داشت و در متون تاریخی و مذهبی مختلف ذکر شده است.
| زبان | نگارش | ریشه | معنا | شواهد | منبع |
|---|---|---|---|---|---|
| یونانی | Φίλιππος | φίλος (دوست) + ίππος (اسب) | "دوستدار اسب" | عهد جدید، انجیل یوحنا ۱:۴۳ | الگو:Harvard citation no brackets |
| لاتین | Philippus | از یونانی | "دوستدار اسب" | ولگاته | الگو:Harvard citation no brackets |
زندگینامه
فیلیپُس در بیت صیدا، شهری در منطقه جلیل متولد شد. او توسط عیسی به عنوان یکی از حواریون انتخاب شد و در طول خدمت عیسی همراه او بود. فیلیپُس در چندین رویداد مهم در انجیل‌ها حضور دارد، از جمله معجزه پنج نان و دو ماهی.
خانواده
| نسبت | نام | توضیحات | آیهٔ مربوط |
|---|---|---|---|
| پدر | نامعلوم | احتمالاً از خانواده‌ای یهودی در جلیل | — |
| مادر | نامعلوم | اطلاعاتی در منابع موجود نیست | — |
تبارشناسی
اطلاعات دقیقی درباره تبار فیلیپُس در دسترس نیست، اما او احتمالاً از قوم یهود و از نسل ابراهیم بود. برخی منابع او را با فیلیپس انجیلیست یکی می‌دانند، اما این موضوع مورد اختلاف است.
نقش در عهد جدید
فیلیپُس در انجیل یوحنا نقش برجسته‌تری دارد. او در موارد زیر ذکر شده است:
- دعوت نثنائیل به شاگردی عیسی (یوحنا ۱:۴۳–۴۶)
- درخواست یونانیان برای ملاقات با عیسی (یوحنا ۱۲:۲۰–۲۲)
- پرسش از عیسی درباره پدر در شام آخر (یوحنا ۱۴:۸–۹)
فعالیت‌های تبلیغی
پس از عروج عیسی، فیلیپُس به عنوان مبشر در مناطق مختلف فعالیت کرد:
- تبلیغ در سامره (اعمال ۸:۴–۱۳)
- تعمید خواجۀ حبشی (اعمال ۸:۲۶–۴۰)
- سفرهای تبلیغی به فریگیه و هیراپولیس
شهادت
بر اساس سنت‌های کلیسایی، فیلیپُس در هیراپولیس به شهادت رسید. روایات مختلفی درباره چگونگی شهادت او وجود دارد، از جمله به صلیب کشیده شدن یا سنگسار شدن.
الهیات مسیحی
| سنت | نقش شخصیت | نمادشناسی | متون کلیدی | منبع |
|---|---|---|---|---|
| کاتولیک | شهید و مبشر | کتاب مقدس، صلیب | اعمال رسولان ۸ | الگو:Harvard citation no brackets |
| ارتودکس | قدیس و معترف | ردای مبشر | سنگسار | الگو:Harvard citation no brackets |
| پروتستان | رسول اولیه | تبلیغ انجیل | انجیل یوحنا ۱ | الگو:Harvard citation no brackets |
تأثیرات فرهنگی
- در هنر مسیحی، فیلیپُس معمولاً با کتاب مقدس یا صلیب به تصویر کشیده می‌شود.
- کلیساهای متعددی در سراسر جهان به نام او نامگذاری شده‌اند.
- روز بزرگداشت او در کلیساهای مختلف متفاوت است.
جستارهای وابسته
منابع
1. الگو:Cite book 2. الگو:Cite book 3. الگو:Cite book 4. الگو:Cite book 5. الگو:Cite book