باجگیر
باجگیر
واژهٔ باجگیر در عهد جدید به افرادی اشاره دارد که مسئول جمع‌آوری مالیات یا عوارض بودند. این واژه در متن یونانی عهد جدید با اصطلاح τελώνης (telōnēs) به کار رفته است که به معنای جمع‌کننده مالیات یا عوارض است. در زبان عبری، واژه‌ای معادل مستقیم برای این مفهوم وجود ندارد، اما در متون یهودی معاصر، از واژه‌هایی مانند מוכס (mokhes) برای اشاره به این افراد استفاده می‌شد.
| زبان | ریشه | تلفظ به فارسی |
|---|---|---|
| عبری | מוכס (mokhes) | موخِس |
| یونانی | τελώνης (telōnēs) | تِلونِس |
| آرامی | - | - |
کاربرد در کتاب مقدس
در عهد جدید، باجگیران به‌عنوان افرادی شناخته می‌شوند که برای امپراتوری روم مالیات جمع‌آوری می‌کردند. این افراد اغلب به دلیل سوءاستفاده از موقعیت خود و دریافت مبالغ اضافی برای سود شخصی، نزد مردم یهود منفور بودند. با این حال، عهد جدید نمونه‌هایی از تحول و پذیرش این افراد توسط عیسی را نشان می‌دهد. برای مثال، فراخواندن متی، یکی از باجگیران، به‌عنوان شاگرد عیسی[۱] و توبهٔ زکایای باجگیر[۲] از موارد برجسته هستند. همچنین، عیسی به باجگیران اشاره می‌کند تا بر اهمیت رفتار اخلاقی فراتر از هنجارهای اجتماعی تأکید کند[۳].
اهمیت تاریخی یا الاهیاتی
در دوران رومی، باجگیران به دلیل همکاری با اشغالگران و فساد مالی، از نظر اجتماعی طرد شده بودند. در الاهیات مسیحی، داستان‌های مربوط به باجگیران در عهد جدید نشان‌دهندهٔ رحمت گستردهٔ خداوند و امکان نجات برای همه، حتی افرادی با سابقهٔ اخلاقی منفی، است. پذیرش باجگیران توسط عیسی، مانند متی و زکایا، بر مفهوم توبه و تحول روحانی تأکید دارد.