پرش به محتوا

ابگتا: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه کتاب مقدس
جز ۱ نسخه واردشده
بدون خلاصۀ ویرایش
 
خط ۱: خط ۱:
{{واژه}}
== اَبَگْتا ==
== اَبَگْتا ==
'''اَبَگْتا''' (به [[زبان آرامی|آرامی]]: אַבְגְּתָא) یکی از خواجه‌سرایان دربار پادشاه [[اخشورش]] (احتمالاً [[خشایارشا]]) بود که در [[کتاب استر|کتاب اِستِر]] در [[عهد عتیق]] به او اشاره شده است. او به عنوان یکی از هفت خواجه‌سرایی معرفی می‌شود که به دستور پادشاه برای خدمت به ملکه [[استر]] فرستاده شدند (استر ۱:۱۰). نقش او در روایت کتاب استر، هرچند کوتاه، نشان‌دهنده ساختار دربار شاهنشاهی ایران در دوره هخامنشی و اهمیت خواجه‌سرایان در نظام اداری آن دوران است.


== ریشه‌شناسی و نام‌شناسی ==
'''اَبَگْتا''' (به [[عبری]]: אַבְגְּתָא، تلفظ به فارسی: اَوَگْتا) یکی از خواجه‌سرایان دربار پادشاه [[اخشورش]] (احتمالاً [[خشایارشا]]) بود که در [[استر|کتاب استر]] در [[کتاب مقدس - عهد قدیم|عهد قدیم]] به او اشاره شده است.<ref>[[استر فصل 1|استر فصل ۱ آیه ۱۰]]</ref> او به عنوان یکی از هفت خواجه‌سرایی معرفی می‌شود که به دستور پادشاه برای خدمت به [[ملکه استر|ملکه [[استر<nowiki>]]</nowiki>]] فرستاده شدند. نقش او در روایت [[استر|کتاب استر]]، هرچند کوتاه، نشان‌دهنده ساختار دربار شاهنشاهی [[ایران]] در دوره [[هخامنشیان|هخامنشی]] و اهمیت خواجه‌سرایان در نظام اداری آن دوران است.<ref>Berlin, Adele. The JPS Bible Commentary: Esther. Jewish Publication Society, 2001, p. 45.</ref>
نام "اَبَگْتا" ریشه در زبان [[زبان آرامی|آرامی]] دارد و احتمالاً از ریشه‌های ایرانی نیز تأثیر پذیرفته است. در منابع مختلف، این نام به صورت‌های متفاوتی ثبت شده است:


{| class="wikitable"
=== ریشه‌شناسی ===
|+ تحلیل ریشه‌شناسی نام "اَبَگْتا" در منابع مختلف
|-
! زبان !! نگارش !! ریشه !! معنا !! شواهد !! منبع
|-
| [[آرامی]] || אַבְגְּתָא || از ریشه ایرانی-آرامی || احتمالاً به معنای "هدیه‌دهنده" یا "خادم وفادار" || کتاب استر ۱:۱۰ || {{Harvard citation no brackets|Berlin|2001|p=45}}
|-
| [[فارسی باستان]] || Abagâta || احتمالاً مرتبط با "بَغ" (خدا) || "برگزیده خدا" || کتیبه‌های هخامنشی || {{Harvard citation no brackets|Kent|1953|p=176}}
|}


== زندگینامه تحلیلی ==
نام '''اَوَگْتا''' احتمالاً ریشه در زبان‌های ایرانی و [[زبان آرامی|آرامی]] دارد. بخش اَوَ ممکن است با واژه [[پارسی باستان]] بَغ (به معنای خدا) مرتبط باشد، و گْتا می‌تواند به معنای هدیه یا برگزیده باشد.<ref>Kent, Roland G. Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon. American Oriental Society, 1953, p. 176.</ref> در آرامی، این نام به معنای هدیه‌دهنده یا خادم وفادار تفسیر شده است.<ref>Berlin, Adele. The JPS Bible Commentary: Esther. Jewish Publication Society, 2001, p. 45.</ref> نام‌های مشابه در [[کتیبه‌های هخامنشی]] نیز دیده شده‌اند که نشان‌دهنده تأثیر فرهنگ ایرانی بر نام‌گذاری در این دوره است.
اطلاعات دقیقی درباره زندگی شخصی اَبَگْتا در دسترس نیست، اما او در کتاب استر به عنوان یکی از خواجه‌سرایان مورد اعتماد پادشاه معرفی شده است. در آن دوران، خواجه‌سرایان نقش مهمی در اداره امور داخلی دربار و ارتباط بین پادشاه و دیگر مقامات داشتند.


{| class="wikitable" style="text-align: right; width: 100%;"
<div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;">
|+ اطلاعات خانوادگی اَبَگْتا
  <table style="min-width:100%; border-collapse:collapse;">
|-
    <tr>
! نسبت
      <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">زبان</th>
! نام
      <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">ریشه</th>
! توضیحات
      <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">تلفظ به فارسی</th>
! آیهٔ مربوط
    </tr>
|-
    <tr>
| پادشاه || اخشورش (خشایارشا) || اَبَگْتا به دستور او خدمت می‌کرد || استر ۱:۱۰
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">عبری</td>
|}
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">אַבְגְּתָא</td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">اَوَگْتا</td>
    </tr>
    <tr>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">غایب در [[ترجمه هفتادگان]]</td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">-</td>
    </tr>
    <tr>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">آرامی</td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">אַבְגְּתָא</td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">اَوَگْتا</td>
    </tr>
  </table>
</div>


== تحلیل تبارشناسی ==
=== کاربرد در عهد عتیق ===
تبار اَبَگْتا مشخص نیست، اما با توجه به نقش خواجه‌سرایان در دربار هخامنشی، احتمالاً او از خانواده‌ای با اصالت ایرانی یا از اسیران جنگی بود که به دربار راه یافته بود. خواجه‌سرایان در آن دوران معمولاً از میان غیرایرانیان انتخاب می‌شدند تا وفاداری مطلق به پادشاه داشته باشند.


== مراحل زندگی ==
اَوَگْتا در [[استر فصل 1|استر فصل ۱ آیه ۱۰]] به عنوان یکی از هفت خواجه‌سرای دربار [[اخشورش]] ذکر شده است که به دستور پادشاه برای خدمت به ملکه [[وشتی]] و سپس [[استر]] فرستاده شدند.<ref>[[استر فصل 1|استر فصل ۱ آیه ۱۰]]</ref> این آیه نشان می‌دهد که اَوَگْتا و دیگر خواجه‌سرایان نقش کلیدی در اجرای دستورات پادشاه و مدیریت امور داخلی دربار داشتند.<ref>Breneman, Mervin. Ezra, Nehemiah, Esther. B&H Publishing Group, 1993, p. 320.</ref> نام او در کنار دیگر خواجه‌سرایان مانند هاربونا و بیگتا در این روایت ظاهر می‌شود، که نشان‌دهنده جایگاه ویژه این گروه در ساختار دربار هخامنشی است.
{| class="wikitable"
|+ جدول زمانی زندگی اَبَگْتا
|-
! دوره !! مدت !! رویدادهای کلیدی !! مکان !! منابع
|-
| خدمت در دربار || حدود ۴۸۵–۴۶۵ ق.م || خدمت به عنوان خواجه‌سرای پادشاه || [[شوش]] || {{Harvard citation no brackets|Breneman|1993|p=320}}
|}


== الهیات مسیحی ==
اطلاعات درباره زندگی شخصی اَبَگْتا بسیار محدود است، و نقش او در داستان عمدتاً به اجرای دستور پادشاه در جریان ضیافتی که منجر به برکناری ملکه وشتی شد، خلاصه می‌شود.<ref>[[استر فصل 1|استر فصل ۱ آیه ۱۰]]</ref> با این حال، حضور او در این روایت، تصویری از نظام اداری و تشریفاتی دربار هخامنشی ارائه می‌دهد.
در الهیات مسیحی، اَبَگْتا به عنوان یکی از شخصیت‌های فرعی در روایت کتاب استر شناخته می‌شود که نشان‌دهنده حاکمیت الهی بر وقایع تاریخی است. دیدگاه‌های مختلف مسیحی درباره او عمدتاً بر اساس تفسیر نقش خواجه‌سرایان در طرح کلی داستان استر است.


{| class="wikitable"
حضور اَوَگْتا در روایت [[کتاب مقدس]] به عنوان بخشی از زمینه‌سازی برای ظهور ملکه استر و نجات [[قوم اسرائیل|قوم یهود]]، اهمیت نمادین دارد و اَوَگْتا و دیگر خواجه‌سرایان به عنوان ابزارهایی در دست خدا برای پیشبرد نقشه [[خداوند]] دیده می‌شوند.
|+ مقایسه دیدگاه‌های مسیحی درباره اَبَگْتا
|-
! سنت !! نقش شخصیت !! نمادشناسی !! متون کلیدی !! منبع
|-
| [[پروتستان]] || خدمت‌گذار بی‌نام || وفاداری در سکوت || استر ۱:۱۰ || {{Harvard citation no brackets|Baldwin|1984|p=75}}
|-
| [[کاتولیک]] || نماد نظم الهی || ابزار در دست خداوند || تفسیر کتاب استر || {{Harvard citation no brackets|Harrington|1999|p=112}}
|}


== تأثیرات فرهنگی ==
اگرچه اَبَگْتا شخصیت محوری در کتاب استر نیست، اما حضور او در این روایت نشان‌دهنده اهمیت ساختار دربار در متون باستانی است. در هنر و ادبیات مسیحی، گاه از او به عنوان نماد خدمت بی‌چشم‌داشت یاد می‌شود.


== منابع ==
=== پانویس ===
۱. {{Cite book|last=Berlin|first=Adele|title=The JPS Bible Commentary: Esther|publisher=Jewish Publication Society|year=2001|isbn=978-0827606920}} 
<references />
۲. {{Cite book|last=Kent|first=Roland G.|title=Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon|publisher=American Oriental Society|year=1953|isbn=978-0940490249}} 
۳. {{Cite book|last=Breneman|first=Mervin|title=Ezra, Nehemiah, Esther|publisher=B&H Publishing Group|year=1993|isbn=978-0805401140}} 
۴. {{Cite book|last=Baldwin|first=Joyce G.|title=Esther: An Introduction and Commentary|publisher=InterVarsity Press|year=1984|isbn=978-0877842619}} 
۵. {{Cite book|last=Harrington|first=Daniel J.|title=The Catholic Study Bible|publisher=Oxford University Press|year=1999|isbn=978-0195282801}} 


== پیوندهای داخلی ==
[[رده:واژه کتاب مقدس]]
* [[کتاب استر]]
[[رده:واژه نامه کتاب مقدس]]
* [[خشایارشا]]
* [[خواجه‌سرا]]
* [[عهد عتیق]]
* [[شوش (شهر باستانی)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۰ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۱۳

برای بهبود صفحه، در قسمت بحث پیشنهادات خود را با منبع معتبر مطرح کنید تا بررسی و اعمال شود

اَبَگْتا

اَبَگْتا (به عبری: אַבְגְּתָא، تلفظ به فارسی: اَوَگْتا) یکی از خواجه‌سرایان دربار پادشاه اخشورش (احتمالاً خشایارشا) بود که در کتاب استر در عهد قدیم به او اشاره شده است.[۱] او به عنوان یکی از هفت خواجه‌سرایی معرفی می‌شود که به دستور پادشاه برای خدمت به [[ملکه استر|ملکه [[استر]]]] فرستاده شدند. نقش او در روایت کتاب استر، هرچند کوتاه، نشان‌دهنده ساختار دربار شاهنشاهی ایران در دوره هخامنشی و اهمیت خواجه‌سرایان در نظام اداری آن دوران است.[۲]

ریشه‌شناسی

نام اَوَگْتا احتمالاً ریشه در زبان‌های ایرانی و آرامی دارد. بخش اَوَ ممکن است با واژه پارسی باستان بَغ (به معنای خدا) مرتبط باشد، و گْتا می‌تواند به معنای هدیه یا برگزیده باشد.[۳] در آرامی، این نام به معنای هدیه‌دهنده یا خادم وفادار تفسیر شده است.[۴] نام‌های مشابه در کتیبه‌های هخامنشی نیز دیده شده‌اند که نشان‌دهنده تأثیر فرهنگ ایرانی بر نام‌گذاری در این دوره است.

زبان ریشه تلفظ به فارسی
عبری אַבְגְּתָא اَوَگْتا
یونانی غایب در ترجمه هفتادگان -
آرامی אַבְגְּתָא اَوَگْتا

کاربرد در عهد عتیق

اَوَگْتا در استر فصل ۱ آیه ۱۰ به عنوان یکی از هفت خواجه‌سرای دربار اخشورش ذکر شده است که به دستور پادشاه برای خدمت به ملکه وشتی و سپس استر فرستاده شدند.[۵] این آیه نشان می‌دهد که اَوَگْتا و دیگر خواجه‌سرایان نقش کلیدی در اجرای دستورات پادشاه و مدیریت امور داخلی دربار داشتند.[۶] نام او در کنار دیگر خواجه‌سرایان مانند هاربونا و بیگتا در این روایت ظاهر می‌شود، که نشان‌دهنده جایگاه ویژه این گروه در ساختار دربار هخامنشی است.

اطلاعات درباره زندگی شخصی اَبَگْتا بسیار محدود است، و نقش او در داستان عمدتاً به اجرای دستور پادشاه در جریان ضیافتی که منجر به برکناری ملکه وشتی شد، خلاصه می‌شود.[۷] با این حال، حضور او در این روایت، تصویری از نظام اداری و تشریفاتی دربار هخامنشی ارائه می‌دهد.

حضور اَوَگْتا در روایت کتاب مقدس به عنوان بخشی از زمینه‌سازی برای ظهور ملکه استر و نجات قوم یهود، اهمیت نمادین دارد و اَوَگْتا و دیگر خواجه‌سرایان به عنوان ابزارهایی در دست خدا برای پیشبرد نقشه خداوند دیده می‌شوند.


پانویس

  1. استر فصل ۱ آیه ۱۰
  2. Berlin, Adele. The JPS Bible Commentary: Esther. Jewish Publication Society, 2001, p. 45.
  3. Kent, Roland G. Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon. American Oriental Society, 1953, p. 176.
  4. Berlin, Adele. The JPS Bible Commentary: Esther. Jewish Publication Society, 2001, p. 45.
  5. استر فصل ۱ آیه ۱۰
  6. Breneman, Mervin. Ezra, Nehemiah, Esther. B&H Publishing Group, 1993, p. 320.
  7. استر فصل ۱ آیه ۱۰