انجیل
معرفی
انجیل (از یونانی: Εὐαγγέλιον) در الهیات مسیحی به دو معنا اشاره دارد: ۱. پیام نجات‌بخش دربارهٔ زندگی، مرگ و رستاخیز عیسی مسیح ۲. روایت انجیل توسط چهار نفر که این پیام را ثبت کرده‌اند
همان‌طور که در رساله به رومیان آمده است: الگو:نقل قول
ریشه‌شناسی
| زبان | واژه | ریشه | معنا | کاربرد در عهد جدید |
|---|---|---|---|---|
| عبری | בְּשׂוֹרָה (بِسورَه) | ب-س-ر | خبر خوش | اشاره به نبوت‌های مسیحایی (اشعیا ۴۰:۹) |
| یونانی | Εὐαγγέλιον | εὖ (خوب) + ἄγγελος (پیام) | خبر خوش | متی ۴:۲۳، مرقس ۱:۱ |
| آرامی | ܐܘܢܓܠܝܘܢ | وام‌واژه از یونانی | خبر مسرّت‌آور | استفاده در کلیسای سریانی |
نویسندگان و تاریخ‌نگاری
بر اساس پژوهش‌های تاریخی-انتقادی جدید (Wright, 2015):
| انجیل | نویسنده سنتی | تاریخ نگارش | مخاطب | ویژگی‌های متمایز |
|---|---|---|---|---|
| انجیل متی | متی حواری | ۸۰-۹۰ م | یهودی-مسیحیان | تأکید بر تحقق نبوت‌ها |
| انجیل مرقس | یوحنا مرقس | ۶۵-۷۵ م | رومیان | روایت فشرده و پویا |
| انجیل لوقا | لوقا پزشک | ۸۰-۱۰۰ م | تئوفیلوس | تاریخ‌نگاری دقیق |
| انجیل یوحنا | یوحنای حواری | ۹۰-۱۱۰ م | کلیسای عمومی | الهیات عمیق |
ساختار محتوایی
راویان همنوا
متی، مرقس و لوقا به دلیل شباهت‌های ساختاری، "همنوا" نامیده می‌شوند:
| بخش | متی | مرقس | لوقا | مضامین الهیاتی |
|---|---|---|---|---|
| تولد عیسی | ۱-۲ | - | ۱-۲ | تجسد خداوند |
| موعظه روی کوه | ۵-۷ | - | ۶:۱۷-۴۹ | اخلاق پادشاهی خدا |
| مصائب | ۲۶-۲۷ | ۱۴-۱۵ | ۲۲-۲۳ | کفاره گناهان |
انجیل یوحنا
دارای ساختار منحصر به فرد:
- هفت "من هستم" (یوحنا ۶:۳۵، ۸:۱۲، ...)
- معجزات به عنوان "نشانه" (σημεῖα)
- خطاب‌های طولانی عیسی
الهیات اناجیل
مفاهیم کلیدی
| مفهوم | آیات کلیدی | تفسیر الهیاتی |
|---|---|---|
| پادشاهی خدا | مرقس ۱:۱۵ | حاکمیت الهی در زندگی مؤمنان |
| کفاره | متی ۲۰:۲۸ | مرگ جایگزینانه مسیح |
| رستاخیز | لوقا ۲۴:۱-۱۲ | پیروزی بر مرگ و گناه |
| حیات ابدی | یوحنا ۳:۱۶ | هدیه خدا از طریق ایمان |
نسخه‌شناسی مقایسه‌ای
| نسخه | اناجیل موجود | ویژگی‌ها |
|---|---|---|
| سپتواجینت | - | ترجمه یونانی عهد عتیق |
| ولگاتا | کامل | ترجمه لاتین جروم |
| کدکس سینایتیکوس | کامل | قدیمی‌ترین نسخه کامل |
منابع
- Wright, N.T. (2015). *The New Testament and the People of God*. Fortress Press.
- Bauckham, R. (2017). *Jesus and the Eyewitnesses*. Eerdmans.
- Brown, R.E. (1997). *An Introduction to the New Testament*. Doubleday.