اریحا
معرفی کلی
اریحا (به عبری: יְרִיחוֹ؛ به یونانی: Ἱεριχώ؛ به عربی: أريحا) یکی از قدیمی‌ترین شهرهای مسکونی جهان و از نواحی تاریخی-دینی ذکرشده در کتاب مقدس است که در منطقهٔ کرانه باختری رود اردن، حدود ۲۵ کیلومتری شرق اورشلیم و در ارتفاع ۲۵۸ متری زیر سطح دریا قرار دارد.
مختصات جغرافیایی
- مختصات:
نام‌شناسی و ریشه‌شناسی
| زبان/دوره | نام | ریشه‌شناسی | توضیحات |
|---|---|---|---|
| عبری کتاب مقدس | יְרִיחוֹ (Yeriḥo) | از ریشه "ירח" (Yareach) به معنای "ماه" یا "رایحه" | احتمالاً اشاره به پرستش ماه یا باغ‌های معطر منطقه |
| یونانی کوینه | Ἱεριχώ (Hierichō) | تلفظ یونانی نام عبری | در ترجمه هفتادگانی و عهد جدید |
| لاتین | Jericho | انتقال از یونانی | مورد استفاده در ولگاته |
| عربی | أريحا (Arīḥā) | مشتق از نام عبری | نام کنونی شهر |
پیشینه تاریخی
| دوره تاریخی | سال‌ها | رویدادهای مهم |
|---|---|---|
| عصر نوسنگی | ۹۰۰۰–۶۰۰۰ ق.م | قدیمی‌ترین سکونتگاه با دیوارهای دفاعی و برج (تل السلطان) |
| عصر برنز | ۳۳۰۰–۱۲۰۰ ق.م | شهر تحت کنترل کنعانیان؛ رویدادهای کتاب یوشع |
| دوره هلنیستی | ۳۳۲–۶۳ ق.م | بازسازی توسط هرود بزرگ |
| دوره رومی | ۶۳ ق.م–۳۲۴ م | محل عبور عیسی در انجیل‌ها |
در متون مقدس
| کتاب مقدس | فصل:آیه | رویداد یا روایت | اهمیت |
|---|---|---|---|
| سفر اعداد | ۲۲:۱ | اقامت بنی‌اسرائیل در موآب مقابل اریحا | آخرین اردوگاه قبل از ورود به سرزمین موعود |
| کتاب یوشع | ۶:۱–۲۷ | سقوط اریحا به دست بنی‌اسرائیل | نخستین فتح در سرزمین کنعان |
| انجیل متی | ۲۰:۲۹–۳۴ | شفای دو مرد نابینا توسط عیسی | نشانه‌ای از مسيحای موعود |
باستان‌شناسی
| مکان کاوش | سال‌ها | یافته‌ها | باستان‌شناس یا هیئت |
|---|---|---|---|
| تل السلطان | ۱۸۶۸، ۱۹۰۷–۱۹۱۱ | دیوارهای عصر نوسنگی، جمجمه‌های گچی | چارلز وارن، ارنست سیلین |
| قصر هشام | ۱۹۳۴–۱۹۴۸ | کاخ اموی با موزاییک‌های اسلامی | دیمتری برامکی |
| کنیسه شالوم | ۱۹۳۶ | موزاییک‌های یهودی با کتیبه‌های عبری | جان وینتر |
تفاوت در تاریخ‌گذاری: دیدگاه ایمان مسیحی و یافته‌های باستان‌شناسی
کاوش‌های تل السلطان نشان می‌دهد اریحا از حدود ۹۰۰۰ سال پیش از میلاد مسکونی بوده است، درحالی که طبق محاسبات سنتی مسیحی (مثل گاهشماری اشر)، خلقت جهان حدود ۴۰۰۴ ق.م رخ داده است. این تفاوت ۵۰۰۰ ساله با چهار دیدگاه الاهیاتی قابل توجیه است:
۱. دیدگاه تفسیر نمادین
اوریگن در درباره اصول (De Principiis 4.3) می‌نویسد: «روایت شش‌روزه آفرینش، درکی استعاری از حقیقت الهی، نه گزارش علمی».
۲. دیدگاه "تاریخ نجات"
کارل بارت در دگماتیک کلیسایی (III/1) تمایز قائل می‌شود بین تاریخ طبیعی و تاریخ نجات که در آدم و حوا تجلی یافته است.
۳. دیدگاه شکاف زمانی
سایرس اسکوفیلد در تفسیر اسکوفیلد (۱۹۰۹) پیشنهاد کرد بین پیدایش ۱:۱ و ۱:۲ دوره‌ای طولانی وجود داشته که می‌تواند شامل تمدن اریحای نوسنگی باشد.
۴. دیدگاه تکامل خداباورانه
پیر تیلار دو شاردن، زمین‌شناس و الاهیدان، در پدیده انسان (۱۹۵۵) پیشنهاد کرد که خدا از فرایندهای طبیعی برای شکل‌دادن به حیات استفاده کرده است.
اهمیت مذهبی
- در یهودیت: نماد پیروزی بنی‌اسرائیل بر کنعانیان (یوشع ۶)
- در مسیحیت: محل معجزه شفای نابینایان توسط عیسی (مرقس ۱۰:۴۶–۵۲)
منابع
۱. الگو:Cite book ۲. الگو:Cite journal ۳. الگو:Cite book ۴. الگو:Cite book ۵. الگو:Cite book