نمایش مبدأ برای مغ

{{واژه}}

== مغ یا مجوسی==
'''مغان ''' در پارسی باستان: مغ‌ها، کاهنان زرتشتی در [[کتاب مقدس]]، به‌ویژه در [[انجیل به قلم متی فصل 2|انجیل به قلم متی فصل ۲ آیات ۱ تا۱۲]]، به گروهی از خردمندان یا دانشمندانی اشاره دارد که از [[مشرق]] زمین برای دیدار [[عیسی]] [[مسیح]]، پس از تولد او، به [[اورشلیم]] آمدند. . 

=== ریشه‌شناسی ===
واژه مغان در [[کتاب مقدس]] از کلمه یونانی μάγοι (مágoy) مشتق شده است که در [[انجیل به قلم متی فصل 2|انجیل به قلم متی فصل ۲ آیه ۱]] به کار رفته است. این کلمه ریشه در پارسی باستان دارد، جایی که «مغ» به کاهنان زرتشتی یا افرادی با دانش دینی و علمی اشاره داشت. در فرهنگ پارسی باستان، مغ‌ها نه‌تنها کاهنان آیین زرتشتی بودند، بلکه به‌عنوان مشاوران دربار، ستاره‌شناسان و تعبییر کنندگان رویاها شناخته می‌شدند. با این حال، در زمینه [[کتاب مقدس]]، «μάγοι» معنای عام‌تری دارد و لزوماً به زرتشتیان محدود نمی‌شود، بلکه به خردمندانی از مشرق زمین اشاره می‌کند که به دنبال نشانه‌های آسمانی بودند.

==== جدول ریشه‌شناسی ====
<div style="width:100%; overflow-x:auto; margin:15px 0;">
  <table style="min-width:100%; border-collapse:collapse;">
    <tr>
      <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">زبان</th>
      <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">ریشه</th>
      <th style="background:#f0f8ff; padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center; min-width:150px;">تلفظ</th>
    </tr>
    <tr>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">یونانی</td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">μάγοι </td>
      <td style="padding:12px; border:1px solid #a2a9b1; text-align:center;">Mágoy</td>
    </tr>
  </table>
</div>

توجه: واژه مغان در [[کتاب مقدس - عهد جدید|عهد جدید]] به کار رفته و ریشه عبری یا آرامی مستقیم ندارد. کلمه یونانی μάγοι از ریشه پارسی باستان «مغ» گرفته شده است.



=== پانویس ===
<references />

[[رده:واژه کتاب مقدس]]
[[رده:واژه نامه مقدس]]

== ریشه‌شناسی ==
{| class="wikitable" style="width:100%;"
! زبان !! واژه اصلی !! تلفظ !! معنا و توضیح
|-
| [[فارسی باستان]] || 𐎶𐎦𐎢𐏁 (magush) || magush || کاهن زرتشتی
|-
| [[پهلوی]] || 𐭬𐭥𐭰 (mog) || mog || روحانی طبقهٔ کاهنان
|-
| [[عبری]] || אין معادل مستقیم || — || به‌جای آن از واژه‌هایی مانند חָכָם (حَخَم = حکیم) استفاده شده
|-
| [[یونانی]] || μάγοι (magoi) || magoi || جمعِ magos، به‌معنای مرد دانا، منجم، کاهن شرقی
|-
| [[سریانی]] || ܡܓܘܫܐ (magosha) || magušā || حکیم، مجوس
|-
| [[فارسی نو]] || مغ / مجوس || mag / majūs || روحانیان ایرانی یا منجم‌گونه
|}

== معرفی تاریخی و فرهنگی ==
{| class="wikitable" style="width:100%;"
! ویژگی !! توضیح
|-
| خاستگاه سنتی || [[ایران باستان]] ([[پارس]] یا [[ماد]])
|-
| نقش اجتماعی || طبقهٔ روحانی، مشاور شاهان، مفسر رؤیاها، متخصص اخترشناسی
|-
| در عهد جدید || بازدید از [[عیسی]] پس از تولد به‌دلیل مشاهدهٔ ستاره مسیح
|-
| نگرش یهودی-مسیحی به آنان || بیگانگان، اما نشان‌دهندهٔ پذیرش جهانی [[مسیح]]
|}

== روایت مجوسیان در متی ==
در [[کتاب مقدس - عهد جدید - متی - فصل 2|متی فصل ۲ آیات ۱ تا ۱۲]] آمده است که «مجوسیانی از مشرق» با دیدن ستاره‌ای غیرعادی دریافتند که «پادشاه یهودیان» زاده شده و برای پرستش او به [[بیت لحم]] آمدند. 

== ارتباط با نجوم و ستاره‌شناسی ==
{| class="wikitable" style="width:100%;"
! عنصر !! تحلیل
|-
| ستاره در مشرق || اشاره به نشانه‌ای آسمانی برای زایش مسیح؛ احتمالاً سیاره، ابرنواختر یا پدیده نجومی نادر
|-
| دانش نجومی مجوسان || در متون ایرانی و بابلی، مجوسیان مهارت خاصی در طالع‌بینی و رصد سیارات داشتند
|-
| ارتباط با دانیال || [[دانیال]]، در زمان تبعید، بر [[مجوسیان]] [[بابل]] ریاست داشت (نگاه کنید به [[کتاب مقدس - عهد قدیم - دانیال - فصل 2|دانیال ۲:۴۸]])
|}

== منابع کتاب مقدسی ==
* [[کتاب مقدس - عهد جدید - متی - فصل 2|متی فصل ۲ آیات ۱ تا ۱۲]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - دانیال - فصل 2|دانیال فصل ۲ آیه ۴۸]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - دانیال - فصل 5|دانیال فصل ۵ آیه ۷]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - دانیال - فصل 1|دانیال فصل ۱ آیه ۲۰]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - دانیال - فصل 4|دانیال فصل ۴ آیه ۷]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - استر - فصل 1|استر فصل ۱ آیه ۱۳]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - ارمیا - فصل 50|ارمیا فصل ۵۰ آیه ۳۵]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - خروج - فصل 7|خروج فصل ۷ آیه ۱۱]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - پیدایش - فصل 41|پیدایش فصل ۴۱ آیه ۸]]
* [[کتاب مقدس - عهد قدیم - اشعیا - فصل 47|اشعیا فصل ۴۷ آیه ۱۳]]

== یادداشت‌ها ==
* بسیاری از منابع نخست‌کلیسا معتقدند که «مغان» سه تن بودند (به‌دلیل سه هدیه)، اما کتاب مقدس چنین عددی ذکر نمی‌کند.
* در متون یهودی-ایرانی مانند خرده‌اوستا، «مَغ» به‌معنای کسی است که اعمال پرستشی خاصی انجام می‌دهد.