لوگوس
این صفحه بخشی از دانشنامه کتاب مقدس است؛ مرجعی کامل برای واژه‌یاب کتاب مقدس، لغت‌یاب کتاب مقدس و منابع کاربردی کتاب مقدس.
لوگوس
لوگوس واژه‌ای کلیدی در الهیات مسیحی است که به مفهوم کلمه ، سخن، و عقل اشاره دارد. این واژه، ریشه در فلسفه یونانی دارد، اما در کتاب مقدس عهد جدید، به ویژه در انجیل یوحنا، به عنوان تجسم الهی و مسیح تفسیر می‌شود. در لوقا، کاربرد آن بیشتر به معنای سخن یا روایت شهادت است، در حالی که در یوحنا، بار الاهیاتی عمیق‌تری می‌یابد و به عنوان واسطه خلقت و تجسد معرفی می‌گردد.[۱] معانی متنوع آن شامل سخن، حساب، عقل، و قضاوت است که در زمینه‌های الاهیاتی، به حکمت الهی و کلام خالق اشاره می‌کند.
| زبان | ریشه | تلفظ به فارسی |
|---|---|---|
| عبری | דָּבָר (dābār) | دابار |
| یونانی | λόγος (lógos) | لوگوس |
| آرامی | מִלְתָּא (miltā) | میلتا |
ریشه‌شناسی
واژه لوگوس از ریشه یونانی λόγος مشتق شده که در فلسفه هلنی به معنای عقل منطقی، سخن، و اصل کیهانی است. معادل عبری آن דָּבָר (دابار) به معنای کلمه یا امر الهی است، همانند کلامی که خلقت را پدید می‌آورد.[۲] در آرامی، مِلْتَا به مفهوم سخن یا کلام اشاره دارد. این ریشه‌ها، لوگوس را به عنوان پلی میان حکمت عبری و فلسفه یونانی قرار می‌دهند، بدون آنکه معنای اصلی الهی آن را تغییر دهد.
کاربرد در کتاب مقدس
در انجیل لوقا، لوگوس عمدتاً به معنای سخن یا روایت است؛ برای نمونه، در توصیف شهادت عینیان که کلام خداوند را به نسل‌های پسین رساندند.[۳] این کاربرد، بر جنبه تاریخی و شهادت‌محور تأکید دارد. در مقابل، در انجیل یوحنا، لوگوس به عنوان شخص الهی – مسیح – ظاهر می‌شود: «در ابتدا کلمه بود، و کلمه نزد خدا بود، و کلمه خدا بود.»[۴] این لوگوس، خالق، نور، و تجسم فیض است که جسم پوشید.[۵] معانی متنوع آن در رسالات پولس و پطرس نیز شامل سخن الهی، حساب قضاوت، و عقل مسیحی است، که هر یک بر جنبه‌های نجات‌بخش تأکید دارند.[۶] در لوقا، تمرکز بر انتقال کلام است، در حالی که یوحنا آن را به تجسد الهی ارتقا می‌دهد.
اهمیت تاریخی یا الاهیاتی
از منظر الاهیاتی، لوگوس مفهوم کلیدی تثلیث را شکل می‌دهد: به عنوان پسر ابدی که کلام پدر است و واسطه خلقت و رستگاری.[۴] در تاریخ کلیسا، پدران اولیه مانند یوستین شهید، لوگوس را با حکمت عبری و عقل هلنی پیوند زدند، بدون جانب‌داری فرقه‌ای. پروتستان‌ها بر جنبه نجات‌بخش آن در فیض تأکید دارند، کاتولیک‌ها بر تجسد در کلیسا، و ارتدوکس‌ها بر جنبه الهیاتی آن در liturgy. این تنوع، لوگوس را به نمادی از وحدت مسیحی تبدیل می‌کند، جایی که اختلافات فرقه‌ای بر پایه تفسیرهای معتبر تاریخی حل می‌شوند.[۷]