مَغ
مَغ (در زبان‌های غربی: *Magus*) نامی است که در انجیل به قلم متی فصل ۲ آیه ۱ به گروهی از «مجوسیان» اطلاق شده که از مشرق آمدند تا تولد عیسی مسیح را اعلام کنند. این واژه در زبان‌های باستانی به کاهنان زرتشتی و حکیمانی که در ستاره‌شناسی، تعبیر خواب و پیشگویی مهارت داشتند، اطلاق می‌شده است.
ریشه‌شناسی
| زبان |
واژه اصلی |
تلفظ |
معنا و توضیح
|
| فارسی باستان |
𐎶𐎦𐎢𐏁 (magush) |
magush |
کاهن زرتشتی
|
| پهلوی |
𐭬𐭥𐭰 (mog) |
mog |
روحانی طبقهٔ کاهنان
|
| عبری |
אין معادل مستقیم |
— |
به‌جای آن از واژه‌هایی مانند חָכָם (حَخَم = حکیم) استفاده شده
|
| یونانی |
μάγοι (magoi) |
magoi |
جمعِ magos، به‌معنای مرد دانا، منجم، کاهن شرقی
|
| سریانی |
ܡܓܘܫܐ (magosha) |
magušā |
حکیم، مجوس
|
| فارسی نو |
مغ / مجوس |
mag / majūs |
روحانیان ایرانی یا منجم‌گونه
|
معرفی تاریخی و فرهنگی
| ویژگی |
توضیح
|
| خاستگاه سنتی |
ایران باستان (پارس یا ماد)
|
| نقش اجتماعی |
طبقهٔ روحانی، مشاور شاهان، مفسر رؤیاها، متخصص اخترشناسی
|
| در عهد جدید |
بازدید از عیسی پس از تولد به‌دلیل مشاهدهٔ ستاره مسیح
|
| نگرش یهودی-مسیحی به آنان |
بیگانگان، اما نشان‌دهندهٔ پذیرش جهانی مسیح
|
روایت مجوسیان در متی
در متی فصل ۲ آیات ۱ تا ۱۲ آمده است که «مجوسیانی از مشرق» با دیدن ستاره‌ای غیرعادی دریافتند که «پادشاه یهودیان» زاده شده و برای پرستش او به بیت لحم آمدند.
ارتباط با نجوم و ستاره‌شناسی
| عنصر |
تحلیل
|
| ستاره در مشرق |
اشاره به نشانه‌ای آسمانی برای زایش مسیح؛ احتمالاً سیاره، ابرنواختر یا پدیده نجومی نادر
|
| دانش نجومی مجوسان |
در متون ایرانی و بابلی، مجوسیان مهارت خاصی در طالع‌بینی و رصد سیارات داشتند
|
| ارتباط با دانیال |
دانیال، در زمان تبعید، بر مجوسیان بابل ریاست داشت (نگاه کنید به دانیال ۲:۴۸)
|
منابع کتاب مقدسی
یادداشت‌ها
- بسیاری از منابع نخست‌کلیسا معتقدند که «مغان» سه تن بودند (به‌دلیل سه هدیه)، اما کتاب مقدس چنین عددی ذکر نمی‌کند.
- در متون یهودی-ایرانی مانند خرده‌اوستا، «مَغ» به‌معنای کسی است که اعمال پرستشی خاصی انجام می‌دهد.